درباره كتاب «نورالدين پسر ايران»

خاطرات سيد نورالدين عافي
كتاب «نورالدين پسر ايران» كه انتشارات سوره ي مهر آن را در آذر ماه 1390 منتشر كرده، ششصدمين كتاب دفتر ادبيات و هنر حوزه ي هنري سازمان تبليغات اسلامي در 23 سال فعاليت اين دفتر به حساب مي آيد. خاطرات سيد نورالدين عافي را ابتدا در سال 1373، آقاي موسي غيور طي ۴۰ ساعت مصاحبه به زبان آذري ضبط كرد و خانم معصومه سپهري از سال 1383 كار پياده سازي و تنظيم اين مصاحبه ها را بر عهده گرفت. ايشان براي فراهم آوردن اين كتاب 700 صفحه اي شخصاً نيز چندين مصاحبه ي تكميلي از صاحب خاطرات و همرزمان او گرفت.

سيد نورالدين در بيان انگيزه اش براي بازگويي خاطرات جنگ در آخرين برگ خاطراتش چنين گفته است:
«اصلاً فكر نمي كردم گفتن خاطرات در اين زمان اهميت داشته باشد. هنوز حرف خاطرات جنگ و مصاحبه ها مطرح نشده بود. واقعيت اين است من هم مرتب درگير عوارض مجروحيت هايم بودم، اما سال 1373 يك شب خواب ديدم آقاي خامنه اي ورقه هايي در دست دارد كه مي خواند و گريه مي كند. من هم در آن اتاق بودم. كسي گفت اين ها خاطرات يك جانباز 70 درصد است كه 80 ماه در جبهه ها بوده و باز مي گويد كه در مورد جنگ كاري نكرده ام ... اين خواب فكرم را مشغول كرده بود. احساس مي كردم وظيفه ام در قبال آن چه در روزهاي جنگ بر سر اين مردم آمد، با گفتن اين خاطره ها به سرانجام مي رسد. بنابراين خاطرات هشت سال زندگي در متن جنگ را بازگفتم تا ياد آن لحظه هاي بي نظير براي هميشه زنده بماند.» (ص 632)

روايت خاطرات سيد نورالدين، سخت شيرين و خواندني است. تلاش نويسنده براي حفظ ملاحت و طنز مستتر در كلام نورالدين نيز قابل توجه و شايان تحسين است. براي نمونه روايت صحنه ي اولين جراحت نورالدين در جبهه ي كردستان را كه منجر به دو ماه بستري شدن او در بيمارستان شده مرور كنيد:

«داد زدم: نزن. و گلوله را بغل كردم تا از مسير آتش عقبه بردارم، اما فندرسكي كه دستش را روي گوشش گذاشته بود، با فشار زانويش توپ را شليك كرد ... شليك توپ همان و به هوا رفتن من همان! سرعت و فشار آتش عقبه مرا مثل توپ سبكي به هوا پرتاب كرد ... هيچ چيز از آن ثانيه هاي عجيب به ياد ندارم ... فقط يادم هست محكم به زمين افتادم در حالي كه گردنم لاي پاهايم گير كرده بود! بوي عجيبي دماغم را پُر كرده بود. مخلوطي از بوي گوشت سوخته، باروت، خون و خاك ... به تدريج صداي فرياد فندرسكي و ديگران هم به گوشم رسيد. گريه مي كردند، داد مي زدند ... من تلاش مي كردم سرم را از بين پاهايم خارج كنم، ولي نمي شد ... احساس مي كردم مثل يك توپ گرد شده ام و اصلاً تحمل آن وضع را نداشتم. ناله مي كردم: گردنم را بكشيد بيرون ... اما اين كار دقايقي طول كشيد. وقتي سرم از آن حالت فشار خارج شد، ديدم همه گوشت هاي تنم دارند مي ريزند. هيچ لباسي بر تنم نمانده بود. حتي نارنجك ها و خشاب هايي كه به كمرم داشتم، ناپديد و شايد پودر شده بودند. بچه ها به سر و صورتشان مي زدند و گريه مي كردند. من از لحظاتي قبل شهادتين مي گفتم، اما هيچ ناله اي از من بلند نبود. از بچگي همين طور بودم.» (ص 86)

فرزند ايران بودن
كتاب «نورالدين پسر ايران» اگرچه به خاطرات يك نوجوان خطه ي آذربايجان پرداخته است، اما در جاي جاي كتاب ويژگي هاي «فرزند ايران بودن» نورالدين كاملاً پيدا است؛ ويژگي هايي چون صفا و صميميت، صداقت و صراحت، سادگي و بي تكلفي ، سر نترس داشتن و شهادت طلبي كه به خوبي هم تصوير شده است. اين ها خُلقيات و صفات تمام فرزندان ايران بود كه در جبهه هاي نبرد حاضر بودند.

براي ورود به كتاب، حتي بد نيست كه از مرور عكس هاي آخر كتاب شروع كنيم. عكس هاي نورالدين و هم رزمانش كه به ترتيب زمان و تاريخ عكس ها پشت سر هم چيده شده اند، همه ي ماجراي نورالدين از آغاز تا كنون را مانند يك سرآغاز و يك روايت بصري بازگو مي كنند. پس از آن بايد سراغ متن كتاب رفت كه بسيار روان و شيوا و ضمناً متعهد به استناد و حتي لحن صاحب خاطرات، روايت شده است.

«نورالدين پسر ايران» كتاب خاطرات كسي است كه بي تعارف و بدون ترديد، هشت سال در متن جنگ زندگي كرده و امروز براي ماندگاري آن لحظه هاي بي نظير از خاطراتش گفته است. پس اگر مي خواهيم كمي و فقط كمي در متن هشت سال جنگ زندگي كنيم و اندكي بدانيم كه آن لحظه هاي بي نظير چيست كه نورالدين و ديگر پسران ايران زمين ديده اند، بايد كتاب را بخوانيم؛ انشاالله.

انتهاي پيام/
منبع :