مروری بر زندگی شهید رحيم واحدى از فرماندهان سپاه اردبیل
رحيم واحدى
رحيم واحدى، در 8 مرداد 1342 از مادرى به نام ثمايه جوادزاده، در مشكين شهر متولد شد. او پنجمين فرزند خانواده بود. پدرش - حمدالله واحدى - به كارگرى ساختمان اشتغال داشت و از وضعيت مالى مطلوبى برخوردار نبود. خانواده واحدى در ايام كودكى رحيم، به روستاى گواشلو - از توابع شهرستان پارسآباد نقل مكان كردند. رحيم، دوران ابتدايى را در دبستان 12 بهمن، در سال 1349 آغاز كرد و در سال 1353 با موفقيت به پايان برد. سپس دوره راهنمايى را در پيش گرفت و همزمان با تحصيل در يك تعميرگاه اتومبيل در پارس آباد به فراگيرى مكانيكى پرداخت. همچنين در موقع بيكارى در دكان بقالى عمويش مشغول به كار مىشد.
او سال دوم راهنمايى را مىگذراند كه انقلاب اسلامى آغاز شد و رحيم واحدى نيز به مردم پيوست و با شركت در تظاهرات در خدمت انقلاب قرار گرفت. با پيروزى انقلاب اسلامى، به خاطر دورى محل تحصيل از زادگاهش تحصيل را رها كرد و با تشكيل بسيج به عضويت آن درآمد.
زمانى كه جنگ تحميلى عراق عليه ايران آغاز شد، به جبهه هاى جنگ شتافت. رحيم، چنان شجاع و بىباك بود كه همرزمانش او را «رحيم ضد تركش» مىخواندند. پس از مدتى حضور در جبههها به عضويت رسمى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى درآمد. در ابتداى عضويت، در تعميرگاه موتورى سپاه كار مىكرد ولى با گذشت مدتى با فعال كردن پايگاه سپاه پارسآباد، عازم جبهه شد. با تلاش و جديّتى كه از خود نشان داد در عمليات خيبر، گروهانى از گردان ضد زره ظفر را به او واگذار كردند. پس از عمليات خيبر نيز فرماندهى گردان مذكور به وى سپرده شد؛ اما رحيم خود را "يك فرد كوچك در گردان" مىدانست. او در عملياتهاى بسيارى شركت داشت از جمله والفجر 8، كربلاى 5 و... پدرش مىگويد:
«روزى گفتم آقا رحيم در جبهه هم پارتىبازى هست؟ گفت: "در جبهه پارتىبازى از پشت جبهه بيشتر است. وقتى عملياتى شروع مىشود براى كارهاى خطرناك، داوطلب خواسته مىشود و همه داوطلب مىشوند. وقتى چند نفر را انتخاب مىكنند، بقيه ناراحت شده مىگويند پارتى بازى كردهايد و از دوستان و فاميلهاى خود انتخاب نمودهايد."»
محرم معصومى - يكى از همرزمان واحدى - نيز خاطرهاى شنيدنى را از رحيم واحدى به اين شرح نقل مىكند:
«در جريان عمليات كربلاى 5 در نزديكى نخلها و كانال ماهى در سمت شرق پتروشيمى يكى از بسيجيان گردان ضدزره در حال بازرسى و پاكسازى سنگرها بود. وقتى به يكى از سنگرها وارد شد، يك افسر عراقى كه در سنگر پنهان شده بود او را غافلگير و دستگير كرد و با كلت گلولهاى به صورت بسيجى شليك نمود. رحيم وقتى صداى شليك را شنيد به سرعت به طرف محل صدا دويد و در حالى كه مسلح نبود متوجه شد افسر عراقى در حال فرار است. به دنبال او دويد و در مسير كلاه آهنى را برداشت و چنان بر پيشانى افسر عراقى زد كه چشمهايش از حدقه بيرون آمد و در جا مُرد.»
رحيم واحدى در كنار فرماندهى گردان ضدزره - كه به طور مستقيم زير نظر فرماندهى لشكر عمل مىكرد4- به مدت يك سال سمت جانشينى فرماندهى تيپ ذوالفقار را (كه تيپ زرهى لشكر عاشورا محسوب مىشود) به عهده داشت. به گفته نيروهاى تحت امرش: "خوش برخورد و با احترام بود و به كسى دستور نمىداد و هنگامى كه مىخواست كارى را به كسى محول كند، از او خواهش مىكرد."
رحيم در پشت جبهه نيز بسيار فعال بود. به خانوادههاى رزمندگان و شهدا سركشى مىكرد و در برطرف كردن مشكلات آنان مىكوشيد. در سخنرانيهايش همواره توصيه مىكرد كه با رزمندگان و بسيجيان برخورد برادرانه شود. خواهرش درباره اقدامات پشت جبهه او مى گويد:
«هرگاه به روستا مىآمد، در بازگشت از پارسآباد براى رزمندهها وسايل و امكانات مىبرد. آخرين باى كه به روستا آمد، شب را در پشت تويوتايى كه ملزومات را در آن گذاشته بود، گذراند. هرچه اصرار كرديم به منزل بيايد و بخوابد قبول نكرد و گفت: "در حالى كه رزمندهها روى خاك مىخوابند، چگونه مىتوانم در رختخواب گرم و نرم بخوابم.»
همچنين رحيم، تعدادى سكه طلا داشت كه از گذشته پسانداز كرده بود. روزى شخصى از او طلب قرض كرد. سكه ها را فروخت و پول آن را به وى داد. وقتى مادرش به او اعتراض كرد و گفت شما براى ازدواج به سكهها نياز داشتى، جواب داد: «مادر تا زمانى كه جنگ تمام نشده، ازدواج نخواهم كرد.»
در اوايل تيرماه 1366 رحيم، بيست روزى را در مرخصى بود. خانه پدر را كه از گل ساخته شده بود، از نو بنا كرد. تصور خانواده اين بود كه او با اتمام ساختمان تشكيل خانواده خواهد داد، ولى با اتمام كار به جبهه بازگشت و هرگز سكونت خانواده را در خانه جديد نديد.
آخرين عملياتى كه رحيم واحدى در آن شركت داشت نصر 7 بود. محرم معصومى در اين باره مى گويد:
«در جريان آماده سازى نيروها براى عمليات نصر 7 در منطقه سردشت، امين شريعتى فرمانده لشكر عاشورا در موقعيت شهيد مقيمى با جمعى از فرماندهان درباره عمليات گفتگو مىكرد. امين كه به جيپى تكيه كرده بود رو به رحيم كرد و گفت: "آقا رحيم اين عمليات خيلى مهم است. در عملياتها هميشه شما جلودار بچههاى پياده بوديد. حمايت شما از بچه ها در برابر تانكها باعث مىشد كه آنها به راحتى پيشروى كنند. الان هم جلودار نيروها شما هستيد. اميدوارم كه سرافراز بيرون بياييد."»
معصومى اضافه كرد:
«رحيم را ديدم كه اشك از چشمانش جارى شده است. گفت: "اين دفعه مسئوليتم سنگينتر شده است." بعد از پايان جلسه به من گفت: "سرى به خانوادهام بزنم و سريع برمىگردم." رفت و دو روز بعد، بازگشت؛ در حالى كه با يك دستگاه وانت تويوتا، يك دستگاه موتور برق هندا و تعداد زيادى كفش كه از شركت خدمات كشاورزى گرفته بود، آمد.»
در جريان عمليات نصر 7 در منطقه سردشت، يكى از همرزمان رحيم واحدى او را اين چنين مىبيند:
«ما سه محور داشتيم. شب قبل از عمليات در محلى كه لودر مقدارى از خاك را برداشته بود رحيم را در نصف شب ديدم كه نماز شب مىخواند. به سنگر رفتيم و او به حمام رفت. پس از استحمام براى اولين بار لباس فرم سپاه را پوشيد. يكى از رزمندگان مرا از سنگر به بيرون خواند و گفت: "مىبينى، حالات و رفتار رحيم تغيير كرده است."»
سرانجام، رحيم واحدى پس از چهل و نُه ماه حضور در جبهههاى جنگ، در 14 مرداد 1366 در منطقه عملياتى سردشت در اثر انفجار مين ضدتانك و قطع پاها به شهادت رسيد. يكى از همرزمان رحيم درباره چگونگى شهادت او مىگويد:
«رحيم، صبح براى سركشى به نيروهاى مستقر در خط مقدم حركت كرد. در مسير با مجروحى روبرو شد. تصميم گرفت او را با جيپ به بهدارى برساند. در "سه راه شهادت" آمبولانسى را ديد كه از مقابل مىآيد. براى اينكه مجروح زودتر به بهدارى برسد اتومبيلش را به كنار جاده مىكشد تا او را به آمبولانس منتقل كنند اما چون معبر كاملاً از مين پاك نشده بود، روى مين ضدتانك رفت و در اثر انفجار مين به ته دره پرتاب شد. در اثر اصابت تركش پاهايش قطع شده بود و در مسير انتقال به بيمارستان در اثر شدت خونريزى به شهادت رسيد.»
جنازه شهيد رحيم واحدى پس از انتقال به روستاى گواشلو، به خاك سپرده شد.
