پارادایم ایثار و شهادت با تکیه بر تاریخ شفاهی شهدای دفاع مقدس
پژوهشگر: فائزه توکلی
چکیده
پارادایم به معنای الگوواره به سرمشق و الگوی مسلط و چارچوب فکری و فرهنگی اطلاق می‌شود که مجموعه‌ای از الگوها و نظریه‌ها را برای یک گروه یا یک جامعه شکل می‌دهد. هر گروه یا جامعه، «واقعیات» پیرامون خود را در چارچوب الگووارهای که به آن عادت کرده تحلیل و توصیف می‌کند. اصطلاح پارادايم در حوزه‌هاي مختلفي از علوم در جهت تحليل واقعيت‌ها به كار می‌رود و امروزه به معناي يك جهان‌بيني و نظريه‌ی كلي است كه انسان راجع به قلمرویي از هستي دارد و با توجه به آن نظريه، جزئيات درون آن قلمرو را بررسی می‌کند. در کشور ایران با پیشینه‌ی نهضت‌ها و قیام‌هایی که در طی تاریخ ایران اسلامی رخ داده است، شهادت و ایثار با فرهنگ مردم قرین بوده است. در تاریخ معاصر، به‌ویژه در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، شاهد گسترش فرهنگ شهادت در میان جوانان بوده‌ایم. در این مقاله تلاش بر آن است تا با تبیین فرهنگ شهادت از دیدگاه پارادایمی (الگووارهای) به این سؤال پاسخ داده شود که: آیا فرهنگ شهادت، به‌ویژه در دوران دفاع مقدس، یک پارادایم فکری بوده است؟ و اگر چنین است، مؤلفه‌های آن کدام است؟ با واکاوی روایت‌های تاریخ شفاهی بعضی از رزمندگان دفاع مقدس مؤلفه‌های پارادایمی استخراج و تبیین می‌شود.
کلیدواژه‌ها: پارادایم، ایثار و شهادت، دروازه‌بانان تاریخ شفاهی، دفاع مقدس
دریافت متن کامل مقاله اینجا
