خادم خورشید

مرحوم آیت الله واعظ طبسی، واعظ زاده ای است که راه پدر در پیش گرفت اما نه تنها زیرسایه خطابه های پرمایه او نماند بلکه همه نشان های پدری را تکمیل کرد و گام های بیشتری برداشت. او در سال 1314 به دنیا آمد و در سال 1394 دنیا را وداع گفت.
80 سال عمر او کارنامه ای بابرکت و سرشار از شور و شعور بود. گرچه نام وی به خاطر بیش از سی سال تولیت آستان قدس رضوی برای عموم مردم شناخته شده است اما به عنوان یک چهره حوزوی، سیاسی و یکی از مسئولان عالیرتبه نظام او در گمنامی زیست؛ نه از این جهت که محل رجوع جریان های سیاسی و اجتماعی نبود، یا در سیاست کلان کشور اثر نداشت یا درخراسان بزرگ سابق - خراسان شمالی، جنوبی و رضوی- نقش اصلی و مهمی در مسائل کلان نداشته است، بلکه به این دلیل که به تناسب خدماتش اجازه نداد برای نامش تبلیغ شود.
دوستان و همراهان قدیمی او شهادت داده اند که نگذاشت در کارهای بزرگ و ماندگاری که انجام داده، نامش آوازه شود و در قریب به اتفاق این اقدامات، دوربین ها و واقعه نگاران اجازه نیافتند که در تابلوی آن کارهای بزرگ نام ایشان را ثبت کنند.
پرهیز ایشان از شهرت گرایی، جاه طلبی و هیاهوی تبلیغاتی هم در عرصه سیاسی و هم در حوزه رفتارهای شخصی اش نشانه ها و قرینه های پرشماری دارد. سیر حیات سیاسی و انقلابی ایشان
گواه آن است که دوشادوش شهید هاشمی نژاد و حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری یک ضلع از مثلث رهبری و هدایت نیروهای انقلاب در خراسان و شمال شرق کشور بود و پس از انقلاب مفتخر به حکم بی نظیری از امام (ره) برای تولیت آستان قدس رضوی و نمایندگی ولی فقیه در استان شد که البته آن حکم عینا از سوی رهبر معظم انقلاب نیز تثبیت گشت، نامش به مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام گره خورده و در هر دو حضور داشته است، به رغم این کارنامه، هیچ گاه اجازه نداد حتی تعدادی برگ به بهانه نام ایشان و دفتر پرشمار فعالیت ها، ابتکارات، تحول گرایی اش و ... سیاهه شود.
اگر امروز کسی بخواهد نام و نشانی از او بیابد، باید به سینه بزرگان نظام، خیل مدیران سیاسی و اجرایی، خاطرات و دلنوشته های خدام حرم مطهر امام رضا(ع) و همین طور خاطرات شیرین زائران مشهد الرضا و ... مراجعه کند. او که هم در نظر بزرگان نظام و هم در قلب بسیاری از کسانی که حتی ایشان را از نزدیک ندیده اند حضور گرم و جاودانها ی دارد اما در میان میلیون ها سطور و میلیاردها کلمه، به اندازه نامش، کارنامه اش و نقش های مهم و تاریخی اش ذکر نشده است. راز چنین مناعت طبع و پرهیز از شهرت گرایی آیت الله چه بوده است؟

مرور منش و بینش ایشان حاکی است که آیت الله طبسی همان طور که در سیاست یک اصولگرای معتقد به ولایت و اعتدال بود و در الگوی رفتاری و حوزه عمومی، ملزم به رعایت چارچوب هایی بود که در منبرهای معروفش برای مردم می گفت.
او به معنای واقعی کلمه محبت مردم را در دل داشت و این سرمایه برایش بسی بزرگ و ارزشمندتر بود. هیچ مقام و جایگاهی را با شانی که موجب خدمت به زائران امام رضا (ع) بود، برابر نمی دانست و معتقد بود که چاشنی تبلیغ و خودنمایی نه تنها مقام محبت و خدمت را از بین می برد بلکه تناسبی با شان خدمتگزاری به امام رضا و زائرانش ندارد. در سیر تاریخ معاصر و سرگذشت انقلاب، کم نبوده فرصت های مهم سیاسی و مدیریتی که نتوانستند توجه آیت الله را جلب کنند.

ایشان چتری فراگیر بر سپهر سیاست استان خراسان بزرگ و نقطه اتکا و تلاقی همه دلسوزان و داعیه داران خدمت از هر کوی و برزن سیاسی بود. در مقام مشورت هیچ گاه نظر خود را از عرضه به دوستان، همراهان و چه بسا متقاضیان و مسئولان اجرایی پا یین دست دریغ نمی کرد اما در مقام عمل به گفته کسانی که مستقیم با ایشان همکاری کرده اند، از اختیارات یا توان و جایگاه خود برای تحمیل نقطه نظراتش جدا پرهیز می کرد. در حوزه سیاست و امور اجرایی به عنوان متولی آستان قدس رضوی و نماینده ولی فقیه در استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، با نمایندگان هیچ کدام از دولت های سی سال اخیر سر ناسازگاری نداشت.
چه با نمایندگان و مدیران دولت همسو و چه با نمایندگان دولتی که ممکن بود نسبت به ایشان زاویه نگاه خاصی داشته باشند طبق یک اصل مواجه می شد؛ اصل تعامل و خدمت. یعنی برای ایشان
دوری و نزدیکی سیاسی با مدیران اجرایی استان ملاک نبود؛ بلکه بر این منش و اصول اخلاقی متعقد بود که همگان باید کمک کنند تا تعامل بین نیروهای مختلف سیاسی و اجرایی برقرار و نیت خدمتگزاری به مردم محقق شود.
بر این اصول خود مصر بود، به گونه ای که نزدیک به ده استاندار دولت های مختلف در دوره حیات ایشان مسئولیت اجرایی استان های خراسان را برعهده گرفتند اما در هیچ دوره ای شاهد تنش و جدال بین نمایندگان دولت و این چهره بزرگ انقلاب نبودیم. حتی معدل اختلافات سیاسی در استان خراسان در دوره ایشان بسیار کمتر از معدل کل کشور و سایر استان ها بود. او خود را در جایگاهئ پدری جناح های سیاسی استان قرار داده و محبت اش را نثار همه خدمتگزاران می کرد.
آیت الله طبسی خادم خورشید و یاردیرین رهبری و دوست وفادار بزرگانی چون مرحوم آیت الله هاشمی دنیا را در حالی وداع گفت که آخرین فعالیت ثبت شده از ایشان شرکت در انتخابات دوره پنجم خبرگان بود که خود در آن کاندیدا نشده بود و گویا می دانست که فرصتی برای آن نخواهد داشت. در این ویژه نامه به ارائه زندگی و سرگذشت مردی پرداخته ایم که اگر در قید حیات بود اجازه نمی داد نامش به چنین نیکی ذکر شود. خداوند قرین رحمتش گرداند.

منبع: ماهنامه فرهنگی تاریخی شاهد یاران/ اسفند 95، فروردین 96