یادآوری برای تاریخ

نیروی هوایی عراق در هفتم تیرماه ۱۳۶۶ با استفاده ازبمب های شیمیایی چهار نقطه پرازدحام شهر سردشت (از توابع استان آذربایجا ن غربی) را مورد حمله وحشیانه قرار داد. به همین بهانه مروری داریم به برخی جنایت های شیمیایی رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران.

بمباران شیمیایی شهر مرزی سردشت فجیع ترین تهاجم شیمیایی بود که آثار و مشکلات منفی بسیاری به وجود آورد. ایران، این تهاجم را غیرانسانی اعلام داشت و شهر سردشت را اولین شهر قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در جهان پس از بمباران هسته ای هیروشیما نامید.
 مجامع جهانی به دلیل نفوذ پشتیبانان صدام حسین، قادر به انجام اقدام قابل توجهی نبودند. در فروردین سال ۱۳۶۵ ( ۱۹۸۶) سرانجام اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در واکنش به جنایات جنگی و آشکار صدام حسین، مصوبه ای را در محکومیت به کارگیری سلاح شیمیایی توسط او گذراندند که با وتوی آمریکا بی اثر شد.

حمله شیمیایی هواپیماهای متجاوز رژیم بعث عراق به شهر سردشت، به شهادت 110 نفر و مجروح شدن 5000 تن انجامید و هنوز هم تعدادی از مردم مقاوم و شریف شهرستان سردشت با آثار و پیامدهای این بمباران دست به گریبان هستند.
با وجود ارتکاب این جنایت هولناک، مجامع جهانی هیچ اقدامی در جلوگیری از ادامه تجاوز به عمل نیاوردند، حتی آن رژیم خونخوار را هم ملامت نکردند و چون گذشته بی اعتنا از کنار این حادثه گذشتند.

سردشت اولین شهر قربانی فاجعه شیمیایی، فقط نماد مظلومیت ملت ایران نیست، نماد برخورد دوگانه مجامع بین المللی در جهت تامین منافع ابرقدرت ها و مستکبرین نیز هست.
بیش از 400 شرکت تولیدکننده مواد شیمیایی از عراق برای تجهیز شیمیایی حمایت کردند که بیشترین آنها از آلمان و انگلیس بودند. این در شرایطی است که آلمان به عنوان تنها کشوری شناخته می شود که هم کنوانسیون ژنو را امضاء کرده و هم اتحادیه اروپا اجازه دارد با بازرسی از صنایع شیمیایی آن کشور مانع از تولید سلاح های شیمیایی به وسیله آلمان شود.

مروری بر آغاز جنایت:
در آذرماه 1361 صدام، دیکتاتور عراقی برای، در هم شکستن مقاومت رزمندگان ایرانی در تک های شبانه از مقداری سولفور موستارد (عامل تاول زا) استفاده کرد. پس از آن در سال 1362 در پیرانشهر و پنجوین، سلاح های شیمیایی را کامل و مستقیم به کار گرفت. تا اینکه در اواخر سال 1363 به علت اعتراض کشورهای اروپایی و علنی شدن ابعاد گسترده کاربرداین جنگ افزارها در جنگ با ایران، موقتاً از به کارگیری این سلاح ها در جنگ منصرف شد.

اما نخستین اعزام مجروحین شیمیایی ایران به اروپا پس از عملیات فاو در خاک عراق بود. استفاده از سلاح های شیمیایی در بعد وسیع توسط عراق بار دیگر در جریان این عملیات آغاز شد. اوایل زمستان 1364 که رزمندگان ایران با عملیات گسترده خود توانستند شهر فاو عراق را تصرف کنند رژیم عراق آتش سلاح های شیمیایی را به روی ایران گشود و به این ترتیب نخستین حمله وسیع شیمیایی که مجروحین بسیاری به جا گذاشت در خاک عراق رقم خورد. سکوت کشورهای هم پیمان پروتکل ژنو، چراغ سبزی بود که به صدام نشان داده شد تا دیگر از هیچ جنایتی دریغ نکند.

اوایل سال 1366 عراق از جنگ افزارهای شیمیایی به طور انبوه در جبهه مرکزی سومار استفاده کرد. پس از عملیات والفجر 8، نیروهای عراقی به قدری از مواد سمی شیمیایی استفاده کردند که در بیمارستان های عقبه ایران جای سوزن انداختن نبود. حدود هفت هزار گلوله توپ و خمپاره حاوی مواد سمی علیه مواضع نیروهای ایران شلیک شد و ظرف دو روز هواپیماهای عراقی به طور مداوم بیش از هزار بمب شیمیایی در صحنه عملیات فرو ریختند. اما با همه این جنایتها، این مردم ایران بودند که با اراده ای مثال زدنی به راه روشن خود ادامه دادند و جنایتکارانی که به یکی از بدترین انواع بمباران ها دست زده بودند یکی پس از دیگری بر صفحه سیاه تاریخ ثبت شدند.
 
منبع: شاهد جوان/ ماهنامه فرهنگی اجتماعی جوانان ایران/ شماره 143 پیاپی 451/ تیر ماه 1396/