عوامل موثر در تشویق رژیم بعثی عراق در حمله به ایران چه بودند؟
مرحله خاص بعد از انقلاب ها که به نوعی وضعیت گذار است و نیز پیدایش نظامی با دو مشخصه اسلامی و انقلابی که منافع امریکا را به خطر انداخته بود، از نظر عراق زمینه مساعدی برای نمایش وجود منافع مشترک امریکا و عراق در ایران و جلب حمایت امریکا در حمله به ایران بود. در این باره، موارد زیر قابل توجه است:
1- سرنگون شدن حکومت پهلوی که به عنوان ژاندارم و محور اساسی امنیت غرب در منطقه نقش بازی می کرد.
2- ظهور یک ایدئولوژی جدید (انقلاب اسلامی) در رقابت با ایدئولوژی چپ و شوروی، که مدعی حمایت از طبقه مستضعف و نهضت های رهایی بخش و استکبارستیز بود.
3- ایجاد خلا امنیتی در منطقه و نگرانی امریکا از خطر گسترش انقلاب اسلامی در منطقه به ویژه در کشورهای عربی و عراق.
4- امریکا با پناه دادن به شاه، در صدد سازماندهی سلطنت طلب ها و بازگرداندن وضعیت گذشته به ایران بود.
5- تسخیر لانه جاسوسی، ماهیت حوادث را دگرگون کرد و تمام مسائل سیاسی را تحت الشعاع قرار داد و ابتکار عمل را از امریکا سلب کرد.
6- دولت موقت که یکی از امیدهای امریکا برای بازگشت و سلطه مجدد به ایران بود، پس از تسخیر لانه جاسوسی امریکا کنار رفت.
حمله برای آزادی گروگان ها و کودتای نوژه، دو اقدام اساسی امریکا برای براندازی و تعویض حاکمیت و روی کار آوردن دولت دلخواه در ایران بود.
بدین ترتیب، با شکست سه جریان اساسی، یعنی کنار رفتن دولت موقت، شکست حمله نظامی (طبس) و ناکام ماندن کودتای نوژه، امریکا در اخرین تلاش خود، عراق را در حمله به ایران تشویق و پشتیبانی کرد.
منبع: جنگ ایران و عراق/پرسش ها و پاسخ ها/ فرهاد درویشی/ 1385
