پیوند حماسه و غزل در شعر انقلاب و دفاع مقدّس با تأکید بر غزلیات حسین اسرافیلی
دوشنبه, ۱۴ اسفند ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۵۸
شعر حماسی و شعر غنایی را میتوان از اوّلین و مهمترین انواع شعری به شمار آورد. مهمترین قالب شعر غنایی، غزل استو تنها قالبی است که بیشترین نوآوری و تحوّل را از نظر محتوا در دوره های گذشته پذیرفته، امّا همچنان اصالت خود را حفظ کرده است.
نویسندگان: فاطمه ابراهیمی توچایی 1؛ عبدالله حسن زاده میرعلی2
1دانشجوی کارشناس ارشد ادبیات مقاومت دانشگاه سمنان
2استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان
چکیده
شعر حماسی و شعر غنایی را میتوان از اوّلین و مهمترین انواع شعری به شمار آورد. مهمترین قالب شعر غنایی، غزل استو تنها قالبی است که بیشترین نوآوری و تحوّل را از نظر محتوا در دوره های گذشته پذیرفته، امّا همچنان اصالت خود را حفظ کرده است. گستردگی مفهومی غزل هیچگاه لطمه ای به اصل آن نزده، زیرا قرادادهای لفظی و معنوی غزل همواره پا برجا و در عین حال پویا بوده و تعدّد و تنوّع مفاهیم، قالب های ساختاری آن را کم رنگ نکرده است. حماسه از دیگر انواع شعر فارسی است که دربردارندۀ نبردهای سترگ و نمایش دهنده پهلوانی های عظیم است. حماسه و غنا در طول حیات خویش تأثیر و تأثرهای زیادی بر یکدیگر داشته اند. با شروع جنگ روح حماسه در شعر انقلاب دمیده شد. در این دوره، غزل با اقبال شاعران انقلاب روبه رو شد و هر یک از شاعران کوشیدند با توجّه به توان خود در این قالب به سرودن شعر بپردازند و حاصل چنین تلاشی، غزلهایی است که اصطلاحاً به غزلهای حماسی شهرت یافتند. حسین اسرافیلی از جمله شاعران برجسته انقلاب و دفاع مقدّس در دو مجموعه «تولد در میدان» و «در سایه ذوالفقار» توانست غزلهای پر شور و نابی بسراید. در بررسی غزلهای اسرافیلی میتوان دریافت که وی با استفاده از مضامین دینی و مذهبی، بهره گیری از نماد و اسطوره و به کار بردن ترکیبات تشبیهی و استعاری فراوان، فضای آمیخته با تغزل و حماسه را به خوبی نشان داده است. وی را میتوان جزء شاعرانی دانست که بار حماسی غزل هایش بر بار تغزلی آن میچربد.
کلیدواژه ها حماسه؛ غزل حماسی؛ شعر جنگ؛ حسین اسرافیلی
دریافت متن کامل مقاله
منبع: نشریه ادبیات پایداری
نظر شما
