شیوه‌ها و شگردهای شخصیّت‌پردازی در کتاب «دا»

ادبیات داستانی دفاع مقدس، یکی از گونه های ادبی نوینی بود که همزمان با جنگ تحمیلی در ایران شکل گرفت. از آن زمان، هرساله اثار متنوعی با دیدگاه های گوناگون وبرمبنای بازسازی و بازآفرینی روایت ها و خاطرات جنگ منتشر می گردد.
یکی از موفق ترین آثار و پرفروش ترین کتاب ها در حوزه ادبیات دفاع مقدس، کتاب «دا» ، مچموعه خاطرات سیده زهرا حسینی است. ساختار اثر برمبنای روایت خطی و تاریخ گونه حوادث جنگ شکل گرفته که تا حد زیادی متعهد به بیان وقایع است؛ اما از آن جا که راوی خاطرات، خود نویسنده کتاب نیست، نگارنده در روند بازآفرینی وقایع با نصری ساده و روان و کمابیش با ویژگی های داستانی به ضبط و ثبت آن ها پرداخته است. با آن که نویسنده در ظاهر امر قصد داستان نویسی و قصه پردازی نداشته، اما عناصر داستانی وروایی در کتاب «دا» نمودی بارز یافته است. شاید به جرأت بتوان گفت که پس از ویژگی عمده اصر، یعنی واقعیت گرایی، شخصیت پردازی از مهم ترین عناصر داستانی آن به شمار می آید. روای کتاب دا از هر دو شیوه شخصیت پردازی مستقیم و غیرمستقیم بهره می برد و از طریق گفت و گو ، توصیف عمل، رفتار، محیط و نام به معرفی شخصیت های اثرش می پردازد.