فعالیت های علمی شهید اسدالله لاجوردی در زندان
کتاب و مطالعه یکی از مهم ترین چیزهایی بود که اوقات گوشه نشینی لاجوردی را در زندان پر می کرد. تعدادی از این کتاب ها در زندان در اختیار او قرار می گرفت و بعضی دیگر به وسیله ی اعضای خانواده برایش فرستاده می شد که پس از بررسی ساواک در اختیار او قرار می گرفت. کتاب هایی که در طول زندان برای لاجوردی فرستاده شدند عبارت بودند از:
1. قرآن مجید
2. نهج البلاغه
3. ابوذر غفاری
4. قرآن و اسلام
5. فلسفتنا.
6. اصول فلسفه و روش رئالیسم
7. جامع السعادات
8. قرارداد اجتماعی یا اصول حقوق سیاسی
9. آنجا که حق پیروزاست
10. اسلام و اعلامیه ی حقوق بشر
11. مساله ی فلسطین
12. اسلام وسوسیالیسم در مصر
13. بررسی ونقد
14. دکتر چه می گوید شماره ی (1و2)
15. دکتر چه می گوید شماره ی 3
16. پیغمبران عظام و اوصیای ایشان
ساواک اجازه نداد کتاب های ابوذر غفاری، قرآن و اسلام، فلسفتنا، آن جا که حق پیروز است واسلام و اعلامیه ی حقوق بشر به سید تحویل داده شود؛ ولی بقیه ی آن ها در اختیار او قرار داده شدند. او در مورد مطالعات خود می گوید:
« در زندان قزل قلعه به دلیل وضع نامساعد بدنی و روحی هیچ گونه مطالعه یا حتی فعالیت بدنی از قبیل ورزش نداشتم تا از زندان قزل قلعه به زندان قصر منتقل شدم. در زندان قصر، مدت ها به بهداری قصر مراجعه کردم و کم کم وضع عمومی ام بهتر شد و قدرت روزی یکی دو ساعت مطالعه پیدا کردم. آن هم اوائل یک قسمتی که یک نفر می خواند و من گوش می کردم. اولین کتابی که در زندان برایم خواند.... خدا در جهان آقای ناصر مکارم بود. اکثر اوقات در گوشه ی اطاقم استراحت می کردم تا کم کم با تجویز دکتر به مقداری نرمش پرداختم. این وضع هم چنان ادامه داشت تا به زندان مشهد رفتم. در زندان مشهد نزد آقایان عسگری {عسگراولادی} و حیدری زندگی می کردم و هیچ گاه در کمون هایی که در آن جا بود، نرفتم. خوشبختانه در زندان قصر چون کتاب های تفسیر زیادی در دست بود، اکثر وقتم را به مطالعه ی تفسیر پرداختم و هم چنان حالت انزوا در اطاق بودن و در حالت خوابیده مطالعه کردن ادامه داشت.»
لاجوردی که علاوه بر مطالعه ی زیاد کتاب های تفسیر، مدتی در زندان قصر در نزد آیت الله محی الدین انواری فقه و اصول هم خوانده بود با استفاده از فرصت گوشه نشینی در زندان، آیه ی «ونریدان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم الائمه و نجعلهم الوارثین» را به تفسیر نشست و مطالبی را در موضوعات مذهبی، اجتماعی و اقتصادی با عناوین زیر به نگارش درآورد:
1. گره «چهارقد خانم باجی» یا صندوق «بانک»
2. «این ره که تو می روی به ...است؟»
3. گر تو قرآن بدین نمط خوانی» «ببری رونق مسلمانی»
4. «چادر » و «چاخچور» و «شلیته»
این دست نوشته های سید به وسیله ی ساواک، مضر تشخیص داده شد و دیگر به او مسترد نشد.
منبع: اسطوره ی مقاومت/ شهید اسدالله لاجوردی/بنیاد فرهنگی شهید لاجوردی جلد اول/ زیرنظر احمدقدیریان 1384
