رویش «شکوفه های انتفاضه» در سرزمین زیتون
به گزارش نوید شاهد، فلسطین به لحاظ مقام و موقعیت مذهبی خاصی که در میان مسلمانان، مسیحیان و یهودیان داشته و دارد به عنوان سرزمین مقدس، همواره در میان پیروان این ادیان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. هیچ مساله ای در جهان اسلام و در بین پیروان دیگر ادیان، اهمیتی به اندازه ی مساله فلسطین نیافته است.
در سال 1897 میلادی رهبران یهود، کنگره اول خودشان را در شهر بازل سوئیس برگزار کردند و تصمیم گرفتند تا دولتی یهودی به نام اسرائیل در فلسطین شکل دهند. از این زمان مقاومت فلسطینی ها علیه این نیروی استعماری جدید شکل گرفت و شهیدان فلسطین هر روز بیشتر شد. جنبش صهیونیسم بعد از تشکیل کنگره، تلاش سازمان یافته و گسترده ای را آغاز کرد تا با استعمار انگلیس که تکیه گاه مطمئنی برای این جنبش بود، تبانی کرده و جای پای خود را در فلسطین محکم سازد. برهمین اساس از دولت انگلیس خواست تا در حمایت از از یهودیان و تشکیل دولت یا کانون ملی یهود در فلسطین، اعلامیه ای صادر کند. به دنبال این درخواست، «بالفور» وزیر خارجه انگلیس در دوم نوامبر 1917 بیانیه خود را که به اعلامیه معروف شد، صادر کرد. بالفور در این اعلامیه بر استقرار کانون ملی یهود در فلسطین، تاکید کرد. این بیاینه زمینه ساز حضور صهیونیست ها در فلسطین شد.
در این گزارش یا زنده نگاه داشتن یاد شهدای فلسطین، با اسامی برخی از شهدا از زمان سلطه انگلیس بر فلسطین تا انتفاضه الأقصی آشنا می شویم. گفتنی است اطلاعات این گزارش از مجموعه چهار جلدی «شکوفه های زیتون» نوشته «مجید صفاتاج» از آثار «نشر شاهد» گردآوری شده است.
آمار شهدای فلسطین در دوره قیومیت انگلیس بسیار زیاد است. حاج امین حسینی، مفتی بزرگ و رئیس مجلس اعلای اسلامی فلسطین تعداد کسانی را که توسط نیروهای انگلیس به شهادت رسیدند، دوازده هزار شهید ذکر کرده است.
اسامی تعدای از شهیدان فلسطین در دوره سلطه انگلیس بر فلسطین:
«تمیم لخمی»، «محمد بن احمد بن سهل»، «حافظ سعید»، «سلیم احمد عبدالهادی»، «علش نشایشبی»، «احمد عارف حسینی»، «شیخ محمد مراد»، «شیخ محمد مراد»، «عطا الزیر»، «فواد حجازی»، «محمد خلیل جمجوم»، «رشید حسن اسعد»، «حافظ صقر»، «شیخ موسی بریری»، «شیخ فرحان سعدی»، «عبدالله اصبح»، «محمد صالح حمد»، «محمد محمود احمد حسین»، «یوسف حمدان»، «احمد جابر حوبانی»، «شیخ سلیمان بن خمیس»، «مسعود حسن صعیری»، «حسن ابراهیم العیوشی»، «عبدالقادر حسینی»، «جمال حوت»، «فیصل الطاهر»، «شیخ نسیب بکری»، «عبدالرحیم محمود» و «حسین سلامه»
اسامی شهدایی که در انقلاب 1929 به شهادت رسیدند:
«محمد عبدالسلام»، «محمد رمضان العلیوان»، «احمد بن علی شمعه»، «محمد حماد»، «نعمان عبدالله احمد»، «محمود محمد احمد حماد»، «خلیل برهان الدجانی»، «اسعد الرشید الدعاس»، «حسن المغربی»، «ثمر شحاره الجمل»، «ابراهیم طنینه»، «سلیم ابوسلیم»، «عیسی ابوسقط»، «فوزی احمد دبروب»، «خالد عبدالله غرابلی» و «یوسف خلیل»
اسامی تعدادی از شهیدای انقلاب 1936- 1939 :
«سعید حمد یاسین»، «عبدالمحمود الحسین»، «عبدالحافظ غد احمد»، «یوسف قاسم الحامد»، «سلیم عثمان الاحمد»، «علی عبد سعید»، «شیخ یوسف علی الیوسف»، «حسنی حماد»، «فوزی الشامی»، «صبری احمد زیدان»، «احمد منیب الحج مصطفی»، «محمد حامد البس»، «فارس عبد مهید»، «حسن سکر»، «ابراهیم سلیمان بشل»، «طریقه محمد سعید»، «لیبه مصطفی عمد» و «عائشه محمد العمری»
تعدادی از شهدای سال های اولیه اشغال (1948- 1955):
«احمد عبدالعزیز»، «عبدالرحیم عبدالحی»، «تیسیر طه»، «عادل جزایری»، «بوظان محمد مصطفی»، «محمود منصور»، «حسن عزازی»، «فتحی اتاسی»، «ضیف الله مراد»، «محمود دنوشی»، «راشد طالب»، «تایف حسن عوده»، «راضی الجوهری»، «ابراهیم ابودیه»، «تیاف حسن عوده»، «رجاء ابوعماشه» و «محمد قبانی»
اسامی تعدای از شهدای فلسطینی پس از جنگ 1956:
«شیخ حسن حافظ بطه»، «صبحی ابوغریبه»، «رفیق عساف»
تعدادی از شهدای داوطلب پس از نبرد کرامه در سال 1968:
«ابراهیم عاشور»، «سلیم المومنی»، «رضوان کریشان»، «رضوان بلعا»، «مهدی الأدلبی»، «صلاح الدین المقدسی»، «شرهبیل الحمودی»، «محمد سعید باعباد»، «صبحی یاسین»، «عبدالمنعم ریاض»، «ولید احمد نمر»، «محمد محمود اسود»، «جائل عرجا»، «دلال مغربی»، «علی سلامه»، «زهیر سلامه»، «نعیم خضر» و «فهد قواسمه»
شهیدان فلسطین در انتفاضه از سال 1987
انتفاضه فلسطین یا قیام فراگیر فلسطین اشغالی یا آن چه به نام «انقلاب مساجد» و «معجزه قرن بیستم» نامیده شد، اولین جهاد و مبارزه مردمی و حلقه بارزی از زنجیره جهاد تاریخی مردم فلسطین که پیش از بنیان گذاری دولت صهیونیستی در این سرزمین، به روش ها و شکل های مختلف علیه استعمار صهیونیسم جریان داشته است؛ اما نقطه عطف آن در شروع دور اول انتقاضه در سال 1987 تجلی یافت.
«شهید محمدسعید جمال»، «محمد باسم تمیمی»، «عصام ابوخلیفه»، «هانی ابراهیم محمود ابوحمام»، «نامق احمد حسین ملحم»، «یاسر اسعد ابراهیم الزعلان»، «محمد فارس الزین»، «محمد ابوزید قباطیه»، «لوئی فخری البرغوئی»، «عصمت جمیل محمود»، «هانی سامی خلیل»، «عبدالحلیم و فواز محمد رباح بخیت»، «نعمان طه جرادات»، «صبحی محمد عطیه شکارنه»، «محمد زقوت»، «ایمن طاهر المحتسب»، «بلال زهیر عناب»، «جمیل صالح جواریش»، «اسلام محمد حرب»، «حسن صالح براهمه»، «جمیل الوادی»، «معین محمد برعی» و «امجد ابوخلف»
شهیدان قربانی تروریسم صهیونیستی:
«خلیل الوزیر»، «صلاح خلف» و «فتحی شقاقی»
انتفاضه الأقصی
انتفاضه الاقصی در پی مذاکرات صلح اسرائیل و تشکیلات حکومت خودگردان در غزه و اریحا، شکل گرفت. عوامل اصلی شکل گیری این انتفاضه را می توان در ناامیدی ملت فلسطین از حکومت خودگران فلسطین برای بازگرداندن حقوق پایمال شده آنان جستجو کرد. مخالفت مردم فلسطین با ادامه مذاکرات تشکیلات خودگردان با رژیم صهیونیستی، تشدید سرکوب فلسطینیان توسط رژیم صهیونیستی و هماهنگی تشکیلات خودگردان با آن از عوامل شکل گیری انتفاضه الاقصی هستند. ملت فلسطین پس از پشت سر گذاشت تجربه های تلخ گذشته و راه حل های مسالمت آمیز متوجه این مساله شد که تنها راه دستیابی به حقوق خود استفاده از قوه قهریه و جهاد است. در روزی که «آریل شارون» و سربازانش به مسجد الاقصی رفته بودند، احساسات دینی مسلمانان را تحریک کردند که در پی آن دور دوم انتفاضه آغاز شد.
شهیدان انتفاضه الأقصی:
«انور حمران»، «احمد الفقیه»، «شادی الکحلوت»، «محمد محمود حلس»، «سعید حسن حوتری»، «وفاء علی ادریس»، «مصطفی علی العلی زبری»، «نورا جمال شلهوب»، «دارین محمد ابوعیشه»، «شادی محمد توفیق نوبانی»، «عندلیب خلیل طقاطقه»، «عاهد المباشر»، «احمد خیری»، «آیات محمد الاخرس»، «عبدالله سبع»، «راغب جرادات»، «عبدالکریم طحاینه»، «هبه عازم ضراغمه»، «راوی الکمیل»، «هنادی تیسیر جرادات»، «مقلد حمید حمید»، «ریم صالح الریاشی»، «یاسر عبدالحمید ابوالعیش»، «عبدالعزیز الشامی»، «شیخ احمد یاسین»، «دکتر عبدالعزیز رنتیسی»، «یوسف نصار»، «زاهر الاشقر»، «محمد الشیخ خلیل»، «زینب علی ابوسالم»، «بشیر عبدالکریم الدبش»، «ظریف العرعیر»، «اسماعیل سوارکه»، «سامی جهاد»، «شادی مهنا»، «سامی عبدالحفیظ»، «نضال ابوسعده» و «ولاءالدین سرور».
اعترافات مورخان و نظریه پردازان اسرائیلی بیانگر چشم انداز آینده انتفاضه فلسطین و سرنوشت اسرائیل است؛ سرنوشتی که بنا بر اعتراف صهیونیست ها چیزی جز شکست رویای صهیونیسم نیست که انتفاضه فلسطین از سال 1987 زمینه های آن را فراهم ساخت؛ به ویژه انتفاضه الاقصی که نشان داد امنیت مساله ای نیست که با احداث خاک ریز، دیوار و موانع آبی و خاکی ارتباط داشته باشد بلکه امری است که با انسان ارتباط دارد. امید است قدس شریف از چنگال صهیونیست ها آزاد و آرامش به زندگی مردم فلسطین بازگردد.
گزارش از نیره دوخایی
