بررسی جایگاه اوقات فراغت در برنامۀ هفتم توسعه از منظر اسلامی
نوید شاهد: بررسی جایگاه اوقات فراغت در برنامۀ هفتم توسعه از منظر اسلامی، عنوان مقالهای است که توسط «سیدعبدالله میرخندان» نوشته، به همایش ملی فرهنگ و برنامه هفتم توسعه ارسال و در کتابچه چکیده مقالات این همایش منتشر شده است.
در چکیده این مقاله آمده است: «فعالیت فراغتی در جوامع امروزی یک حق و نه صرفاً یک فعالیت اختیاری محسوب میشود و دولتها در پی افزایش اوقات فراغت و افزایش رفاه برای آحاد مردم هستند. آنچه در جوامع صنعتی دیده میشود جنجال و رقابت بین اولویتدادن به کار و فعالیتهای اقتصادی، از یک سو و فعالیتهای فراغتی و مصرف، از سوی دیگر است. در همین زمینه، برخی افراد معتقدند فعالیتهای فراغتی هنوز جایگزین اقتصاد به عنوان دغدغۀ اصلی بشرنشدهاند (ر.ک: داریتی،2008،ج409:4). بحث در این خصوص بسیار است. آنچه در کشور ایران اهمیت دارد توجه دولت و مراکز قانونگذار به ضرورت این بحث و فواید و مضرات گستردۀ اوقات فراغت و بهرهگیری از آموزههای اسلامی در این زمینه است؛ چرا که فواید و مضرات این فعالیتها در پرتو وحی و اخلاق اسلامی مشخص میشود و اینکه مثلاً کار بهتر است یا فراغت و هر کدام چه جایگاهی در سبک زندگی انسان باید داشته باشد، از امور ارزشی و فرهنگی هستند که دین اسلام در خصوصشان نظر و دیدگاه دارد. از سوی دیگر، فواید سرگرمیها و فعالیتهای فراغتی امروزه تنها در سود توسعۀ اقتصادی خلاصه نمیشود و انواع استفادههای سیاسی_فرهنگی از این قسم فعالیت میشود.
در کنار این فواید، مضرات عدم برنامهریزی برای اوقات فراغت نیز زیاد است و انواع بزهکاریها و آسیبهای اجتماعی و نیز آسیبهای سیاسی و اقتصادی، مستقیم یا غیر مستقیم، با اوقات فراغت در ارتباط هستند. بر این اساس، غفلت از این عرصۀ مهم خسارتبار خوهد بود. برنامههای توسعه، که دید کلانی به مقولههای مهم دارند، میتوانند نقش موثری در برنامهریزی اوقات فراغت و سیاستگذاری در این زمینه داشته باشند. با توجه به اینکه برنامۀ توسعۀ هفتم به زودی به مجلس ارائه خواهد شد، دغدغۀ اصلی پژوهش پیشرو، روشن کردن این مسئله است که جایگاه اوقات فراغت در برنامۀ هفتم توسعه از دیدگاه اسلامی چه باید باشد. برای یافتن پاسخ این پرسش، باید مشخص شود میزان توجه به مقولۀ فراغت در برنامههای پیشین تا چه اندازه بوده است و چالشها و اهداف در اوقات فراغت مشخص شود.»