ياقوت مقاومت(5)

سوگنامه هايي به قلم شخصيت هاي سياسي، فرهنگي لبنان پيرامون ابعاد معنوي و مبارزاتي شهيد حاج عماد مغنيه

اين جوان انقلابي، آمريكايي ها و اسرائيلي ها را سردرگم كرده بود...

سوگنامه عمار نعيمه نويسنده لبناني


داستان پيچيده شهادت اين جوان انقلابي باور نكردني است. سرگذشت اين جوان انقلابي به سرگذشت يك فرمانده شبح و يك مرد اسطوره اي شباهت داشت، و پس از گذشت 25 سال مبارزه پنهان و افسانه اي، زندگي او پايان يافت، و نام او در رديف نام آوران بزرگ تاريخ معاصر به ثبت رسيد. سرنوشت چنين اقتضا مي كرد تا حاج عماد مغنيه در سايه زندگي كند، و با خاكسپاري او بسياري از اسرار و راز تحولات مهمي كه چهره تاريخ معاصر لبنان و منطقه، به ويژه روند مبارزه با اسرائيل را دگرگون كرد، همچنان پنهان بماند. شايد يكي از نشانه هاي مسخره آميز تقدير اين باشد كه همه رازها و معمّاهاي زندگي عماد به رغم محوري بودن او در ساختار تحولات تاريخ لبنان و سياستگذاري هاي اين كشور، و نيز در روند شكل گيري مقاومت، همچنان پنهان بماند. شكي نيست كه سياستگذاري هاي لبنان از آغاز پيدايش اين كشور مبهم بوده، و بي ترديد حاج عماد مغنيه با عملكرد خود نقش تعيين كننده اي در دگرگوني اين سياستگذاري ها داشته است. اكنون كه از ميان ما رفته و به درجه رفيع شهادت نايل آمده، بسياري از مردم لبنان مي پرسند عماد فايز مغنيه كيست؟ آيا واقعاً يكي از اركان اصلي حزب اللّه بوده و از زماني كه به اين حزب پيوست تا لحظه شهادت، چه نقشي در باروري حزب اللّه و مقاومت اسلامي لبنان داشته است؟

براي پاسخ به اين پرسش ها، بايد گفت كه ابعاد شخصيت و ماهيت مأموريت هايي كه به او موكول شده بود دلايل پنهان ماندن اسرار و معمّاهاي زندگي او را توجيه مي كند. اين جوان انقلابي كه در روستاي طيردبا از توابع شهرستان صور در جنوب لبنان ديده به جهان گشود، از دوران جواني و پس از پيوستن به حزب اللّه صعود به قله هاي شكوه و عظمت و ماندگاري را آغاز كرد. عماد مغنيه در آستانه شكل گيري و سازماندهي حزب اللّه حدود 20 سال سن داشت، و با تصميم و اراده و جوش و خروش انقلابي به اين حزب پيوست. مهمتر از همه چيز ماهيت نقش حزب اللّه و شرايط آن مرحله سرنوشت ساز را شناخته بود. در آن مرحله فراگير شدن گرايشات اسلامي، بيشتر جوانان پرشور را به جنب و جوش وادار كرده بود.
با وجودي كه حاج عماد مغنيه از زماني كه خود را شناخت به عضويت جنبش فتح درآمد. ولي در پي حمله نظامي گسترده اسرائيل به لبنان در سال 1982 و اشغال اين كشور و خروج مقاومت فلسطين از لبنان، مانند بسياري از جوانان انقلابي و خشمگين به حزب اللّه پيوست تا در آينده نقش تعيين كننده اي در آزادي كشورش داشته باشد.
از سوي ديگر پيروزي انقلاب اسلامي ايران، احساسات اين جوان انقلابي و بسياري از جوانان پرشور را برانگيخت و آنان را به گرايشات ديني كشاند. عماد مغنيه در چنين شرايطي به مجموعه علامه سيد محمدحسين فضل اللّه روحاني سرشناس لبنان پيوست، و دوش به دوش ايشان حركت كرد. در اين ميان تعداد اندكي از جوانان انقلابي از هويت و ماهيت اين جوان انقلابي و وظايف و مسئوليت هاي او شناخت داشتند و آينده او را پيش بيني مي كردند.

سه سالي از پيوستن عماد مغنيه به حزب اللّه نگذشته بود كه در سال 1985 مأموريت بسيار سنگين و حساس به او موكول شد. از او خواستند براي شناسايي عاملان انفجار محله بئرالعبد در بخش جنوبي بيروت تحقيق كند. هدف اصلي اين انفجار ترور علامه فضل اللّه بود كه در نتيجه آن حدود 70 شهروند لبناني شهيد شدند. واگذاري مأموريت تحقيق و بررسي انفجار مزبور به عماد مغنيه يك اقدام سنجيده بود. زيرا ويژگي ها و تخصصي كه در اينگونه مسائل داشت متوليان امور در حزب اللّه را متقاعد كرد تا چنين مأموريت سنگيني را به حاج رضوان موكول نمايند. اين در حالي است كه جهاد مغنيه برادر كوچكتر او در اين انفجار به شهادت رسيده بود. برادر سوم او فؤاد مغنيه نيز در انفجار محله صفير در سال 1994 شهيد شد.
افرادي كه از نزديك حاج عماد مغنيه را مي شناسند، مي گويند كه او يك جوان معمولي نبوده است. از نظر بينش نظامي و امنيتي يك انسان بسيار باتجربه و موفق به شمار مي رفت.


تيزهوشي، اعتماد به نفس، توانمندي هاي فكري، آماده باش هميشگي، رعايت احتياط و مسائل ايمني و جمع آوري اطلاعات، مهمترين ويژگي هاي او را تشكيل مي داد. در آن مرحله كه تلاش هاي دامنه داري براي تأسيس حزب اللّه به عمل مي آمد، و اين حزب موجوديت خود را به طور رسمي اعلام نكرده بود، حاج عماد خود را مسئول گروه تحقيق و شناسايي عاملان انفجار محله بئرالعبد معرفي كرد. اعتماد به نفس اين فرمانده توانا در مخالفت با دخالت برخي از شخصيت هاي سياسي آن دوره سرنوشت ساز از تاريخ لبنان به روشني تجلي يافت. شجاعت اين جوان انقلابي در مخالفت با تقاضاي آقاي نبيه بري رئيس وقت طايفه شيعه لبنان مبني بر موكول كردن تحقيق به سال هاي آينده بسياري از محافل و صاحب نظران سياسي را شگفت زده كرد. عماد مغنيه هر گونه دخالت نابجا در مراحل تحقيق انفجار بئرالعبد را به شدت رد كرد و اظهار داشت كه تحقيق براي شناسايي عاملان اين انفجار بر حسب وظيفه شرعي و ملي و اخلاقي ادامه خواهد يافت.

اين جوان انقلابي و رستگار با اندام چهار شانه اش، اصرار داشت نتايج تحقيق با همكاري برخي محافل امنيتي منطقه درباره اين جنايت هولناك و عاملان آن منتشر شود و به آگاهي عموم برسد. عماد مغنيه از دوران جواني رفتار شجاعانه داشت و تا آخرين لحظه حيات اينگونه رفتار مي كرده، و رمز موفقيت او در شجاعت و عدم ملاحظه كاري او نهفته است. هر اندازه در مبارزه با رژيم صهيونيستي در لبنان موفقيت كسب مي كرد، به همان اندازه اتهامات آمريكا و اسرائيل بر ضد او افزوده مي شد. به طور مثال در نيمه دوم دهه هشتم از قرن بيستم، هنگامي كه چند شبكه جاسوسي موساد را در لبنان كشف و عمليات آن ها را ناكام ساخت، سيل اتهامات به سوي او سرازير شد. محافل امنيتي آمريكا و اسرائيل طوماري از اتهامات براي او تدارك ديدند كه در نتيجه آن سازمان امنيتي و جاسوسي وابسته به 42 كشور جهان او را تحت پيگرد قرار دادند. در بخشي از اين اتهامات آمده است كه عماد مغنيه در انفجار سفارت آمريكا، انفجار مقر نيروهاي دريايي آمريكا (مارينز) و انفجار مقر چتربازان فرانسه در بيروت در سال 1983، ربودن هواپيماي مسافربري شركت هواپيمايي آمريكايي (TWA) در فرودگاه بين المللي بيروت در سال 1985 و در بسياري از عمليات هواپيماربايي و گروگانگيري اتباع آمريكا، فرانسه و انگليس در لبنان دست داشته است.

اين جوان انقلابي در پي اين اتهامات، ناگهان در اواخر دهه هشتم از قرن گذشته ميلادي از انظار پنهان شد و جز تعداد انگشت شماري هيچ كس از محل اقامت او اطلاع نداشت. برخي از همرزمان او در حزب اللّه در آن برهه ادعا كردند كه عماد مغنيه فعاليت هاي سياسي و نظامي را كنار گذاشته و گوشه گيري را انتخاب كرده است. افراد ديگري گفتند كه او براي فراگيري علوم ديني به حوزه علميه قم انتقال يافته است. به هر حال شايعات فراواني در مدت پنهان شدن او بر زبان ها جاري شده بود. اين شايعات ضد و نقيض باور كردني نبود. برخي افراد نيز وانمود كردند كه عماد مغنيه پس از بازگشت از قم در اوايل دهه قرن بيستم مسئوليت فرماندهي نظامي مقاومت اسلامي در شوراي رهبري حزب اللّه به او واگذار شده است. ولي در همان حال آمريكايي ها و اسرائيلي ها در گزارش هايي كه در صدر مطبوعات منتشر مي كردند، مي گفتند كه عماد مغنيه مسئوليت روابط خارجي حزب اللّه را بر عهده گرفته است. شكي نيست كه آمريكا و اسرائيل با اين ادعاها مي خواستند او را مسئول عمليات تروريستي كه در گوشه و كنار جهان اتفاق مي افتاد معرفي كنند. به طور مثال زماني كه سفارت اسرائيل در بوئنوس ايرس پايتخت آرژانتين در سال 1992 منفجر شد، و در سال 1994 ساختمان آژانس يهود در آرژانتين منهدم گرديد، و در جريان آن دهها يهودي كشته شدند، عماد مغنيه را متهم به اجراي اين عمليات معرفي كردند.
به هر حال فهرست اتهامات اين جوان انقلابي از سوي محافل صهيونيستي و غربي به اينجا ختم نمي شود. در اين فهرست آمده است كه عماد مغنيه با هماهنگي اسامه بن لادن رهبر سازمان القاعده در انفجار سفارتخانه هاي آمريكا در كينا و تانزانيا در سال 1998 نقش داشته است. همچنين با گروه هاي مقاومت عراقي بر ضد اشغالگران آمريكايي در عراق همكاري مي كرده است.

نه شخص عماد مغنيه و نه حزب اللّه، هيچ كدام شان به اين اتهامات پاسخ نمي گفتند. او با سكوت خود، ميدان مطبوعات را براي ارائه تحليل هاي ضد و نقيض و اظهارنظرهاي گوناگون آزاد گذاشته بود. در اين ميان اسرائيلي ها و آمريكايي ها هر چه در جعبه داشتند مطرح مي كردند تا شايد بتوانند عماد مغنيه و حزب اللّه را به واكنش و انفعال بكشانند. پس از اينكه گفت و گوهاي غيرمستقيم ميان حزب اللّه و رژيم صهيونيستي براي مبادله اسرا در سال 2005 به بن بست رسيد، اسرائيلي ها عماد مغنيه را به ربودن رون آراد خلبان اسرائيلي متهم كردند. (هواپيماي جنگي رون آراد در سال 1982 در منطقه بقاع جنوبي سقوط كرد و اين خلبان اسرائيلي از آن سال ناپديد شد) آخرين اتهام اسرائيلي ها اين بود كه عماد مغنيه عامل برنامه ريزي ربودن دو نظامي اسرائيلي در مرز فلسطين اشغالي در روز 12 ژوئيه سال 2006 بوده كه نتيجه اين اقدام ميان اسرائيل و حزب اللّه، جنگ 33 روزه روي داده است. اين در حالي است كه اتهامات برخي محافل داخلي لبنان كمتر از اتهامات اسرائيلي ها نبوده است. اين محافل
ادعا كرده اند كه عماد مغنيه مغز متفكر همه عمليات هاي مسلحانه حزب اللّه و شايد هم رهبر واقعي حزب اللّه بوده است.

عمليات بزرگ و بسيار پيچيده ي تروريستي كه سرويس هاي امنيتي و جاسوسي رژيم صهيونيستي و برخي دولت هاي منطقه در مركز دمشق انجام دادند، و عماد مغنيه را ترور كردند، بر مبناي فهرست سياه آمريكا انجام گرفت. اين فهرست سياه به روشني هويت قاتلان فرمانده مقاومت اسلامي را مشخص مي كند. آمريكا با بهره برداري از حوادث يازدهم سپتامبر سال 2001 كوشيد بدون ارائه دلايل مستند ميان حزب اللّه و سازمان القاعده روابط فرضي قايل شود. در همان حال دولت وقت جرج بوش سعي داشت همه نيروهاي انقلابي و جنبش هاي مقاومت و دولت هاي مخالفت سياست هاي آمريكا در منطقه را در يك جبهه قرار دهد. دولت بوش به منظور توجيه اين اتهامات، فهرست سياه 22 نفره منتشر ساخت و ادعا كرد اين افراد خطرناكترين تروريست هاي جهان هستند. اسامي سه انقلابي لبناني به نام هاي عماد مغنيه، حسن عزالدين و علي عطوي در اين فهرست گنجانده شده بود.

آمريكا در اين پرونده اتهامي، مشخصات عماد مغنيه را به دقت شرح داده و اعلام كرده كه حزب اللّه يك سازمان تروريستي است و عماد مغنيه مسئوليت اداره بخش امنيتي حزب اللّه را بر عهده دارد، و در لبنان زندگي مي كند. دولت آمريكا براي دسترسي به عماد مغنيه و بازداشت او ابتدا مبلغ 5 ميليون دلار جايزه تعيين كرد، ولي زماني كه از دسترسي به او نااميد شد اين مبلغ را به 25 ميليون دلار افزايش داد. آمريكا در پي تعيين اين جايزه اعلام كرد زنده دستگير شدن عماد مغنيه و يا اعلام خبر مرگ او تفاوتي ندارد. با شهادت اين جوان انقلابي سخنگوي وزارت خارجه آمريكا اعلام كرد «زندگي مردم جهان بدون حضور مغنيه بهتر شده است.» آمريكا در پي اين اقدام تهديد كرد همه كساني كه دستشان به خون آمريكايي ها در لبنان آغشته شده است به مجازات خواهند رسيد.

منبع: ماهنامه شاهد ياران، شماره 49