نگاهي به زندگي ۳۷ تن از شهداي ۱۵ خرداد

دولت به خبرگزاريهايي كه تعداد كشته ها را يكهزار تن اعلام كرده اند، اعتراض كرد… بيمارستانها از دادن هرگونه اطلاعي درباره تعداد زخميها و كشته ها امتناع مي ورزند.(روزنامه لوموند؛ ۷/۶/۱۹۶۳ ميلادي).

ايام خونين و تاريخ ساز ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ نقطه عطفي در تاريخ انقلاب شكوهمند اسلامي ايران محسوب مي شود كه با تقديم شهدايي از اقشار مختلف، آن زمان شاه و ساواك را حيران و سردرگم كرد و امروزه، به استناد شواهد و قرائن موجود، پايه گذار اصلي حكومت اسلامي در ايران است.
از جمله ويژگيهاي مهم قيام خونين ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ مي توان به ديني بودن، داشتن رهبري ديني و توانمند، عدم اتكا به قدرتهاي خارجي، حضور گسترده و خودجوش مردم و نقش بارز زنان به عنوان پشتيبان و حاضران هميشگي در صحنه مبارزه با ظلم و ستم – به ويژه در قم – اشاره كرد.
حضور پررنگ جوانان و نوجوانان و اقشار مختلف مردم عادي و دانشجويان نيز از ويژگيهاي پررنگ اين قيام مردمي است.
دلايل عدم وجود آمار دقيق و درست از شهيدان و زخميهاي قيام ۱۵ خرداد
به رغم كنكاش و كاوشي كه تا كنون انجام شده، آمار دقيق و درستي از شهيدان و زخميهاي قيام ۱۵ خرداد به دست نيامده و به نظر مي رسد كه در اسناد و گزارشهاي پشت پرده، اسامي كامل آنان هرگز به ثبت نرسيده است؛ اين نارسايي در آمار شهيدان و زخميهاي ۱۵ خرداد و ناآگاهي و بي اطلاعي از نام و نشان آنان از آنجا ناشي مي شود كه:

۱ـ رژيم شاه براي اينكه ژرفاي جنايت و قساوت خود را در كشتار بي رحمانه مردم در قيام خردادماه از ديد ملت ايران و جهان پوشيده نگه دارد، بسياري از كشته ها و حتي زخميها را كه در خيابانها افتاده بودند، پيش از آنكه به بيمارستانها و يا پزشكي قانوني انتقال يابند و مورد شناسايي قرار گيرند، در كاميونها ريختند و در نقاط دوردست، در گورهاي دسته جمعي مدفون كردند.
۲ـ برخي از خانواده هاي شهيدان از بيم پيگرد شديد رژيم شاه و براي اينكه گرفتار زندان، ساواك و بازجوييهاي آزار دهنده و شكنجه هاي توان فرسا نشوند، خبر شهادت بستگان خود را در قيام ۱۵ خرداد، هرگز بازگو نكردند و مرگ آنان را به علت تصادف و ديگر رويدادهاي غير طبيعي نماياندند؛ اين پنهانكاري موجب شد كه برخي از شهيدان آن قيام تا به امروز ناشناخته بمانند.
۳ـ برخي از شهيدان خردادماه از اهالي شهرها و روستاهاي دوردست بودند و خانواده هاي آنان هرگز از سرنوشت آنان نتوانستند خبر يا نشاني به دست آورند. از اين رو، آنان را از افراد مفقودالاثر به شمار آوردند؛ بدين گونه تنها از شهيداني نام و نشاني به جا ماند كه مردم توانستند آنان را از صحنه درگيري بيرون ببرند و به بيمارستانها برسانند و يا به گورستان تحويل دهند كه نام آنان در دفتر بيمارستان و يا گورستان به ثبت رسيد و يا برخي از خانواده هاي شهيد، نام آنان را اعلام كردند.
در حالي كه آژانس(خبرگزاري) رسمي پارس، تعداد كشته شدگان را ۲۰ تن و زخميها را ۱۵۰ تن قلمداد كرده، وزارت دادگستري تعداد كشته شدگان را ۷۴ تن شمرده است كه ۶۰ تن آن در تهران و ۱۴ تن در قم كشته شده اند؛ اما به نظر مي رسد كه شمار قربانيان خيلي بيشتر باشد. دولت به خبرگزاريهايي كه تعداد كشته ها را يكهزار تن اعلام كرده اند، اعتراض كرد… بيمارستانها از دادن هرگونه اطلاعي درباره تعداد زخميها و كشته ها امتناع مي ورزند.(روزنامه لوموند؛ ۷/۶/۱۹۶۳ ميلادي).
زندگينامه برخي از شهداي ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ استان تهران
اگرچه به طور حتم و بنا به دلايلي كه عنوان شد، تعداد شهداي حماسه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ فراتر از اسناد و مدارك موجود بوده و نياز به تحقيقات و پژوهشهاي بيشتري دارد، ولي در اين مجال كوتاه به ذكر نام و زندگينامه ۳۸ شهيد اين قيام زمينه ساز انقلاب اسلامي ايران پرداخته شده است.
شهيد محمدحسين اسدپور
نام پدر: رضا، تولد: ۱۳۱۸ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: راننده تاكسي، محل شهادت: چهار راه سيروس تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مفقود.
دوران كودكي را به سختي پشت سر گذاشت و سپس تا ششم ابتدايي درس خواند، آنگاه به دليل فوت پدر مجبور به كار كردن شد و به رانندگي تاكسي پرداخت. او كه در تظاهرات ۱۵ خرداد شركت داشت، هدف گلوله مزدوران رژيم قرار گرفت و به شهادت رسيد.
شهيد ابوالقاسم اردستاني
نام پدر: عباسعلي، تاريخ تولد: ۱۳۱۳ – روستاي كهنك (نزديك پيشوا) – متأهل، محل شهادت: پل باقرآباد قرچك، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد سال ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
آن شهيد سرافراز از نوجواني در برنامه هاي مذهبي حضور فعال داشته و با نوحه خواني و ذكر مصيبت اهل بيت(ع) دلهاي مُشتاقان و ارادتمندان آن عزيزان را به مظلوميت خاندان رسالت، بيشتر متوجه مي كرد و در كار كشاورزي هم يار و مددكار پدر بود و ثمره ازدواجش، سه فرزند به نامهاي اكبر، علي اصغر و كبري است.
آن شهيد عزيز روز ۱۵ خرداد، همراه با قيام كنندگان از صحن امامزاده جعفر(ع) تا پل باقرآباد با صداي دلنشين خود نوحه سرايي كرد كه نوحه “هر كه دارد هوس كرببلا بسم الله …” را با سوز و گداز، چنان خواند كه اشك از چشمان قيام كنندگان و كفن پوشان همراهش سرازير شده و با او همخواني كردند.
سرانجام نغمه آن بلبل عاشق، در پل باقرآباد توسط جنايتكاران رژيم پَهلَوي خاموش گشته و به شهادت رسيد و پيكر پاك آن شهيد همراه ديگر شهدا در مسگرآباد، غريبانه به خاك سپرده شد.
شهيد محمدعلي پرمور
نام پدر: قاسمعلي، تولد: ۱۲۹۶ ـ قم ـ متأهل، تحصيلات: بي سواد، شغل: گلفروش، محل شهادت: خيابان وحدت اسلامي(شاهپور سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: بهشت زهرا.
دوران كودكي او با سلطنت جبارانه رضاخان همراه بود. اين زمان با سختي و مشقت و تنگنايي كه وي براي مردم ايجاد مي كرد، سپري شد و وي به دنياي كار روي آورد و گلفروشي را به عنوان پيشه خود برگزيد. پس از مدتي به تهران مهاجرت كرد و با اختيار كردن همسر، سرپرستي فرزند آن زن را نيز پذيرفت و مخارج سه فرزند خود و همسرش را عهده دار شد. وقتي روز خونين ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ فرا رسيد، در محل كسب خودش هدف گلوله جنايت پيشگان پَهلَوي قرار گرفت و به فيض شهادت نايل آمد.
شهيد محمدعلي پروانه
نام پدر: اسماعيل، تولد: ۱۳۲۴ ـ نوشهر ـ مجرد، تحصيلات: كلاس دهم، شغل: دانش آموز، محل شهادت: ميدان اَرك تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي را در ميان خانواده اي مذهبي سپري كرد سپس به تحصيل پرداخت؛ كلاس دهم نظام قديم بود كه ۱۵ خرداد شكل گرفت. او كه اهل عبادت و با ايمان بود به صف تظاهركنندگان پيوست و هدف گلوله دژخيمان پَهلَوي قرار گرفت و همان روز به شهادت رسيد.
شهيد مرتضي پهلواني
نام پدر: مسلم، تولد: ۱۳۲۸ ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: دانش آموز، محل شهادت: خيابان وحدت اسلامي(شاهپور سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي را در كنار خانواده خود سپري كرد و تا سال ششم ابتدايي به تحصيل علم پرداخت. او كه در سنين نوجواني با افكار و انديشه هاي اسلامي و والاي امام(ره) آشنا شده و شركت در تظاهرات عليه رژيم را وظيفه خود مي دانست، سرانجام در تظاهرات ۱۵ خرداد ۴۲ در خيابان شاهپور سابق توسط يكي از دژخيمان رژيم به شهادت رسيد.
شهيد عباس توانا
نام پدر: حسين، تولد: ۱۳۲۳ ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: ديپلم، شغل: آزاد، محل شهادت: ميدان اَرك تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: امامزاده عبدالله(ع).
دوران كودكي را با بهره مندي از تربيتي اسلامي گذراند و در دبيرستانهاي حكيم نظامي، دارالفنون و فردوسي تا اخذ ديپلم درس خواند. وي به فداييان اسلام پيوست و با محافل مذهبي و مبارز در ارتباط بود، به منزل مرحوم آيت الله طالقاني مي رفت و با شادروان تختي در ارتباط بود. فن كشتي را آموخته و كتاب و مقالات مختلف را مطالعه مي كرد. سرانجام در ۱۵ خرداد به هنگام قرائت اعلاميه امام(ره) در تظاهرات ميدان اَرك، هدف گلوله قرار گرفت و به شهادت رسيد.
شهيد اسماعيل حسني
نام پدر: قربانعلي، تولد: ۱۳۰۵ ـ ساوه ـ متأهل، تحصيلات: بي سواد، شغل: دُرشكه چي، محل شهادت: خيابان ۱۷ شهريور(ژاله سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲ ، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي او در زمان رضاخان سپري شد و پس از چندي به كار پرداخت و با درشكه امرار معاش
مي كرد و توانست با درآمد اندك و ناچيزش زندگي خود را با روزي حلال سپري كرده و پنج نفر را اداره كند. روز ۱۵ خرداد ۴۲ در حاليكه روي درشكه سوار بود و كار مي كرد، هدف گلوله جنايتكاران رژيم قرار گرفت و به شهادت رسيد؛ پس از دو هفته پيگيري نيز خانواده اش از محل مزار او آگاه شدند.
۶ شهيد شناسايي شده قيام كفن پوشان ۱۵ خرداد ۴۲ شهرستانهاي پيشوا و ورامين
شهيد حسن خاني
نام پدر: شمسعلي، تاريخ تولد: سال ۱۳۱۸ – روستاي جعفرآباد اخوان (از روستاهاي ورامين) – متأهل، محل شهادت: پل باقرآباد قرچك، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: احتمالاً مسگرآباد.
آن شهيد سربلند، هم يار پدر در اداره زندگي بود و هم با اخلاص و فداكاري خاصي در برنامه هاي مذهبي حضور داشت. وي از سنين جواني به قم رفت و آمد داشته و با دفتر مراجع و امام خميني(ره) در ارتباط بود و بعد از ازدواج، در حال زيارت حضرت معصومه(س) از خداوند خواسته بود تا به احترام آن بزرگوار، فرزندي به وي عنايت شود و خدا خواسته او را اجابت كرده و ايشان به حرمت آن بانوي بزرگوار، نام دخترش را معصومه گذاشت.
در روز ۱۵ خرداد همراه قيام كنندگان با اشتياق قدم برداشت و سرانجام روي پل باقرآباد به شهادت رسيد. از پيكر پاكش اثري به دست نيامده و شايد در مسگرآباد غريبانه خفته باشد.
شهيد شكرالله خبازها
نام پدر: غلامعلي، تولد: ۱۳۲۹ ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: پنجم ابتدايي، شغل: دانش آموز، محل شهادت: ميدان وحدت اسلامي(شاهپور سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: بهشت زهرا.
اخلاق بسيار خوبي داشت و همه او را دوست داشتند. در كلاس پنجم دبستان تحصيل مي كرد كه بر اثر تيراندازي مزدوران شاه در خيابان وحدت اسلامي به شهادت رسيد.
شهيد يحيي خمسه اي
نام پدر: خانعلي، تولد: ۱۳۲۴ ـ اليگودرز ـ مجرد، تحصيلات: پنجم ابتدايي، شغل: خياط، محل شهادت: خيابان ۱۵ خرداد تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲٫
سالهاي كودكي را به سختي و مشقت گذراند و سپس تا پنجم ابتدايي درس خواند و آنگاه در حرفه خياطي به كسب تجربه پرداخت. او با آغاز جواني مي خواست مغازه مستقلي تهيه كرده و به كسب حلال بپردازد كه قيام خونين ۱۵ خرداد شكل گرفت. او كه با رژيم مخالف بود و به واسطه اعمال ضداسلامي آن در پي فرصتي براي مبارزه بود، در تظاهرات خيابان ۱۵ خرداد شركت كرد و در آنجا هدف گلوله جنايت پيشگان و دژخيمان طاغوت قرار گرفت و خلعت شهادت به قامتش پوشانده شد.
شهيد عبدالرحيم خوش تقاضا
نام پدر: علي، تولد: ۱۳۱۸ ـ شيراز ـ متأهل، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: نانوا، محل شهادت: تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: بهشت زهرا.
دوران كودكي را در سايه مهر پدر و مادر گذراند و پس از مدتي به تهران نزد برادرش آمد و در يك نانوايي مشغول كار شد، سپس ازدواج كرد و صاحب فرزندي شد اما قبل از آنكه او را ببيند، در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ توسط عمّال رژيم پَهلَوي هدف گلوله قرار گرفته و شهيد شد. او قبل از اين هم توسط مأموران به دليل گذاشتن عكس امام(ره) بر سر سفره نذري دستگير شده بود.
شهيد عزت الله رجبي
نام پدر: مشهدي نصرالله، تولد: ۱۳۱۲ – سَناردك( از روستاهاي پيشوا) – متأهل، محل شهادت: پل باقرآباد قرچك، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
وي از نوجواني در برنامه هاي مذهبي كه در حرم امامزاده جعفر(ع) برگزار مي شد، شركت فعالي داشته و در كنار اين برنامه ها، در كار كشاورزي به پدر نيز كمك مي كرد و ثمره زندگي مُشتركش، يك فرزند به نام علي است.
روحيه اي ظلم ستيز داشته و در برابر ستم اربابها ساكت نمي ماند و از رعيتها دفاع مي كرد.آن شهيد شجاع، در قيام ۱۵ خرداد از صحن امامزاده جعفر(ع) پيشوا تا پل باقرآباد با قيام كنندگان بوده و با شور جواني و حركت شجاعانه خود در جلوي جمعيت، در تشويق مردم نقش مهمي داشت. سرانجام در غروب خونبار ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ هدف گلوله سنگدلان رژيم پَهلَوي قرار گرفته و به شهادت رسيد و پيكر مطهرش همراه با ديگر شهدا، توسط مأموران رژيم در مسگرآباد، غريبانه مدفون شد.
تانكهاي رژيم ستمشاهي در ۱۵ خرداد ۴۲ آماده شليك به قيام كنندگان در ميدان توپخانه تهران(امام خميني(ره) فعلي)
شهيد كريم رحيمي
نام پدر: رحمان، تولد: ۱۳۰۰ ـ اراك ـ متأهل، تحصيلات: بي سواد، شغل: كارگر حمام، محل شهادت: ميدان وحدت اسلامي(شاهپور سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲٫
دوران كودكي را در ظلمت فراگير سلطه اهريمني رضاخان سپري كرد و به علت مشكلات فراوان موفق به تحصيل نشد. وي پس از چندي به كار روي آورد و به عنوان كارگر حمام به امرار معاش پرداخت. آنگاه ازدواج كرده و صاحب پنج فرزند شد و سرانجام در مقابله با رژيم طاغوت و حين تظاهرات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ توسط يك سروان جنايتكار به شهادت رسيد.
شهيد ناصر زاد قَنّاد
نام پدر: اكبر، تولد: ۱۳۰۹ ـ رشت ـ متأهل، شغل: راننده تاكسي، محل شهادت: خيابان ۱۷ شهريور(ژاله سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲٫
دوران كودكي او زير سلطه قَدّاره بندي و جنايات بي شمار رضاخان به تلخي گذشت. پس از چندي توانست تاكسي تهيه كرده و به امرار معاش بپردازد. سپس ازدواج كرد و صاحب سه فرزند شد. وقتي قيام خونين ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به رهبري امام(ره) آغاز شد، او به جمع تظاهركنندگان پيوست كه در اين حادثه هدف گلوله دژخيمان به شهادت رسيد.
شهيد احمد زالياني سه گانه
نام پدر: علي اكبر، تولد: ۱۳۲۹ ـ اراك ـ مجرد، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: دانش آموز، محل شهادت: خيابان بي سيم، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي را در زادگاهش گذراند، سپس به تهران مهاجرت كرد و به تحصيل پرداخت. در سال ششم ابتدايي نظام قديم درس مي خواند كه قيام خونين ۱۵ خرداد شكل گرفت، او نيز كه سري پرشور داشت، به اين نهضت پيوست و براي اعتراض به رژيم خونخوار پَهلَوي به خيابان آمد اما گلوله خورد و روز ۱۵ خرداد ۴۲ در بيمارستان “شير و خورشيد” به شهادت رسيد.
شهيد عبدالله زوارفرد
نام پدر: محمدكاظم، تولد: ۱۳۲۴ ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: چهارم ابتدايي، شغل: نقاش، محل شهادت: سبزه ميدان تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: بهشت زهرا.
دوران كودكي را با مشكلات چندي سپري ساخت و سپس به تحصيل روي آورد و تا چهارم ابتدايي درس خواند. آنگاه به شغل نقاشي پرداخت و به وسيله آن امرار معاش كرد. او با ايمان و خداجو بود، زماني كه قيام خونين ۱۵ خرداد برپا شد، براي اعلام حضور و مبارزه با رژيم خودكامه شاه به سبزه ميدان آمد كه هدف گلوله سفاكان طاغوت قرار گرفت و به شهادت رسيد.
شهيد محسن سليمان
نام پدر: نقي، تولد: ۱۳۱۳ ـ تهران ـ متأهل، تحصيلات: خواندن و نوشتن، شغل: كفاش، محل شهادت: تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲ ، مزار شهيد: بهشت زهرا.
دوران كودكي او در ظلمت گسترده ديكتاتوري رضاخاني گذشت. با تمام سختيها تا حد خواندن و نوشتن درس خواند و سپس به كفاشي روي آورد و آن را به عنوان شغل خويش پذيرفت. او تعصب مذهبي داشت و از عمق وجود به اسلام و قرآن عشق مي ورزيد. وقتي در خرداد ۴۲ امام (ره) را دستگير كرده و به تهران فرستادند، او از جمله كساني بود كه پس از سخنراني حجت الاسلام انصاري شعار مي داد، مأموران سفاك رژيم كه مردم را زير نظر داشتند، آنها را به رگبار گلوله بستند و شهيد در آن تظاهرات به ملاقات محبوب نايل شد.
شهيد مجتبي شجري
نام پدر: علي، تولد: خوانسار ـ مجرد، تحصيلات: پنجم ابتدايي، شغل: كارگر چاپخانه، محل شهادت: بازار، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲ ، مزار شهيد: بهشت زهرا.
دوران كودكي را با سختي سپري كرد و آنگاه به تحصيل پرداخت و تا پنجم ابتدايي درس خواند، سپس به تهران آمد و مقيم شد و به استخدام چاپخانه درآمد و به عنوان كارگر مشغول فعاليت شد. او از رژيم جنايتكار پَهلَوي متنفّر بود و به عناوين گوناگون اين نارضايتي را اعلام مي داشت. سرانجام در قيام خونين ۱۵ خرداد ۴۲ به هنگام گريز از دست جنايتكاران، شهيد شد.
شهيد حسن شمشيري تهراني
نام پدر: حاج عبدالرزاق، تولد: ۱۳۰۶ ـ تهران ـ متأهل، تحصيلات: چهارم متوسطه، شغل: آزاد، محل شهادت: خيابان ۱۷ شهريور(ژاله سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: بهشت زهرا.
دوران كودكي را به سختي و مشقت گذراند و تنگناي سلطه اهريمني رضاخان ملعون را با تمام وجود احساس كرد. وي با اين وجود تا چهارم متوسطه درس خواند و سپس به كسب و كار پرداخت. او كه از رژيم منفور پَهلَوي به شدت بيزار بود، به دنبال فرصت مي گشت تا به گونه اي با اين نظام جنايت پيشه به مبارزه برخيزد، تا اينكه قيام خونين ۱۵ خرداد به رهبري امام(ره) آغاز شد. وي كه در آن تظاهرات شركت كرده بود، به شهادت رسيد.
شهيد هوشنگ صادق
نام پدر: گداعلي، تولد: ۱۳۱۹ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: بيكار، محل شهادت: خيابان پامنار تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲ ، مزار شهيد: بهشت زهرا.
اوان كودكي را به سلامت گذراند و تحصيلات خود را تا ششم ابتدايي ادامه داد. سرانجام در تاريخ ۱۵ خرداد ۴۲ همراه با مردم براي تظاهرات عليه رژيم پَهلَوي به خيابان پامنار رفته بود كه مورد اصابت گلوله دژخيمان پَهلَوي قرار گرفته و به درجه رفيع شهادت نايل آمد.
شهيد حسن طوسي
نام پدر: جعفر، تولد: ۱۲۹۸ ـ لواسان ـ متأهل، تحصيلات: بي سواد، شغل: معمار، محل شهادت: تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲٫
دوران كودكي را با بهره مندي از تربيتي اسلامي سپري ساخت و براي امرار معاش وارد محيط كار شد و معماري را به عنوان حرفه برگزيد. او انساني متدين و با ايمان بود و در جلسات مذهبي و عزاداريها شركت مي كرد. وقتي قيام ۱۵ خرداد به رهبري امام(ره) آغاز شد، به امواج خروشان مردم پيوست و در تظاهرات آن روز شركت كرد، سرانجام بر اثر گلوله يكي از جنايتكاران رژيم به شهادت رسيد.
شهيد حسن عباسي فرد
نام پدر: حسين، تولد: ۱۳۱۶ ـ تهران ـ متأهل، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: ريخته گري، محل شهادت: چهارراه سيروس، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي را به سختي و مشقت گذراند و سپس تا ششم ابتدايي درس خواند، آنگاه به حرفه ريخته گري روي آورد و آن را وسيله امرار معاش خود ساخت، سپس در يك موقعيت مناسب ازدواج كرد و پدر يك فرزند شد. او از ستمهاي طاغوت رنجهاي زيادي تحمل كرده و نفرت زيادي در دل داشت. سرانجام روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در تظاهرات مردمي، هدف گلوله مزدوران جنايتكار رژيم قرار گرفت و به شهادت رسيد.
شهيد علي عسگريان
نام پدر: عباس، تولد: ۱۳۰۴ ـ امين آبادِ شَهرِضا ـ متأهل، تحصيلات: سواد قرآني، شغل: كشاورز، محل شهادت: تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲ ، مزار شهيد: بهشت زهرا.
در خانواده اي مذهبي ديده به جهان گشود و در اوان كودكي، پدرش را از دست داد و از آنجايي كه وي تنها پسر خانواده بود، سرپرستي مادر و خواهرانش را به عهده گرفت و به شغل كشاورزي مشغول شد. در كنار كار به همت مادر، سواد قديمه قرآني را در مكتب روحاني محل به خوبي آموخت تا اينكه به خدمت سربازي رفت؛ در دوران سربازي با تلاش و كوشش زياد سواد جديده خواندن و نوشتن و رياضيات را به دست آورد؛ سپس ازدواج كرد و صاحب يك فرزند شد. به دنبال دستگيري حضرت امام(ره) در جريان انقلاب اسلامي قرار گرفت و در تظاهرات بر عليه رژيم ستمشاهي شركت مي كرد تا اينكه روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در جريان راهپيمايي مردمي بر عليه رژيم مخلوع شاه به دست نيروهاي نظامي طاغوت در سن ۳۸ سالگي به درجه رفيع شهادت نايل آمد.
شهيد غلامحسين قائني گوارشكي
نام پدر: غلامرضا، تولد: ۱۳۱۵ ـ مشهد ـ متأهل، تحصيلات: معلومات قديمي مكتب، شغل: كارگر وزارت كشاورزي، محل شهادت: مقابل دانشگاه تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲ ، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي را در آن برهه سياه و ظلماني سپري كرد و تا حد معلومات قديمه، دانش اندوخت. آنگاه به استخدام وزارت كشاورزي درآمد؛ وقتي قيام خونين ۱۵ خرداد پا گرفت، او به جمع مردم پيوست و در حين تظاهرات، به شهادت رسيد.
شهيد عباسعلي قره گزلو
نام پدر: علي اكبر، تولد: ۱۳۲۴ ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: آزاد، محل شهادت: تهران، تاريخ شهادت: ۱۷ خرداد ۴۲ ، مزار شهيد: بهشت زهرا.
پس از گذراندن كودكي به درس خواندن پرداخت و تا ششم ابتدايي ادامه داد. آنگاه وارد بازار شد و به برادرانش كمك كرد. سپس خود به طور مستقل مغازه اي تهيه كرد و به امرار معاش پرداخت. او در برپايي عزاداري امام حسين(ع) خيلي كوشا بود و به اين جلسات كمك مي كرد. سرانجام در تظاهرات مردمي ۱۵ خرداد ۴۲ هدف گلوله جنايتكاران رژيم قرار گرفت و دو روز بعد به شهادت رسيد.
شهيد محمد كرماني
نام پدر: هاشم، تولد: ۱۳۲۴ ـ تهران ـ مجرد، تحصيلات: بي سواد، شغل: باطري ساز، محل شهادت: ميدان امام حسين(ع)(فوزيه سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: امامزاده اهل علي(ع).
دوران كودكي را با تحمل برخي مشكلات سپري كرد و به كار روي آورد و در باطري سازي مشغول شد. او كه به ظلمهاي شاه و درباريان به خوبي آگاهي داشت، با شروع قيام امام(ره) در ۱۵ خرداد، به آن پيوست و در تظاهرات مردمي و خونين نهضت شركت كرد و در ميدان امام حسين(ع) به شهادت رسيد.
شهيد عباس گلرو
نام پدر: ابوالقاسم، تولد: ۱۳۰۶ ـ تهران ـ متأهل، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: پارچه فروش، محل شهادت: حوالي خيابان ۱۷ شهريور(ژاله سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: امامزاده عبدالله(ع).
دوران كودكي را تا ششم ابتدايي درس خواند. آنگاه به پارچه فروشي مشغول شد و پس از چندي ازدواج كرد و صاحب پنج فرزند شد. او با رژيم سلطنت مخالف بود و از نظر روحي، آن را دشمن مي دانست. سرانجام در قيام خونين ۱۵ خرداد كه توسط شاه خائن به خاك و خون كشيده شد، به هنگام آوردن فرزندش از كودكستان هدف گلوله قرار گرفت و به شهادت رسيد.
شهيد علي اكبر گل محمدي
نام پدر: رستم، تولد: ۱۲۹۰ ـ سبزوار ـ متأهل، تحصيلات: بي سواد، شغل: كارگر، محل شهادت: ميدان شهدا(ژاله سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: بهشت زهرا.
در ميان خانواده اي مذهبي و مستضعف ديده به جهان گشود. به علت مشكلات مالي دوران كودكي خود را در حالي سپري كرد كه زندگي آنها به سختي مي گذشت، وي كه انساني مؤمن و متدين بود، براي امرار معاش به كسب و كار روي آورد و از نتيجه روزي حلالي كه به دست مي آورد به يتيمان و نيازمندان رسيدگي مي كرد. سرانجام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در ميدان ژاله به دست دژخيمان پَهلَوي به شهادت رسيد.
شهيد صمد متحيّر
نام پدر: غلام، تولد: ۱۳۱۸ ـ سراب ـ متأهل، تحصيلات: بي سواد، شغل: بار بَر، محل شهادت: خيابان ري، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: امامزاده اهل علي.
دوران كودكيش را در زمان طاغوت گذراند و به علت مشكلات مالي وارد بازار كار شد. وي با يك چرخ دستي بار بَري كرده و از اين طريق امرار معاش مي كرد. سرانجام روز ۱۵ خرداد ۴۲ در خيابان ري به ضرب گلوله جنايتكاران پَهلَوي به شهادت رسيد.
شهيد يدالله محمدخاني
نام پدر: محمدعلي، تولد: ۱۳۱۵ ـ قم ـ متأهل، تحصيلات: ابتدايي، شغل: پلاستيك سازي، محل شهادت: بازار تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: ابن بابويه.
در ميان خانواده اي مستضعف و مذهبي در قم ديده به جهان گشود. دوران كودكي را به سختي و مشقت پشت سر گذاشت و با تحمل كليه مشكلات توانست چند سال تحصيل كند، سپس به كار مشغول شد و حرفه پلاستيك سازي را برگزيد، آنگاه ازدواج كرد و صاحب دو فرزند شد؛ وقتي قيام خونين ۱۵ خرداد آغاز شد، به مردم پيوست و در جريان تظاهرات خياباني در بازار مولوي به شهادت رسيد.
شهيد مسعود محمدي
نام پدر: علي اكبر، تولد: ۱۳۳۵ ـ تهران، تحصيلات: اول ابتدايي، شغل: دانش آموز، محل شهادت: خيابان ۱۷ شهريور(ژاله سابق)، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي را با نشاط و سلامت طي كرد كه انقلاب اسلامي ۱۵ خرداد آغاز شد. وي كه به همراه پدرش در تظاهرات شركت داشت، هدف گلوله دژخيمان رژيم قرار گرفت و چون گلي نوشكفته بر سنگ فرش خيابان پرپر شد و به شهادت رسيد.
شهيد امير(هوشنگ) معصومشاهي
نام پدر: عباس، تولد: ۱۳۱۴ – ورامين، شغل: خواربار فروش، محل شهادت: پل باقرآباد قرچك، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲٫
اين شهيد بزگوار از نوجواني در برنامه هاي مذهبي حضوري چشمگير و رونق بخش داشت و در كنار پدر در نانوايي كمك مي كرد؛ بعدها هم با شراكت برادرش در مغازه خواربارفروشي در رفع نيازهاي مردم نقش به سزايي داشت؛ از برادرش نقل است كه وقتي آن شهيد به سفرهاي زيارتي مي رفت، علاوه بر وظايف شرعي، كمك مالي به طلبه ها و حوزه هاي علميه هم مي كرد.
وقتي برادرش در راه قيام ۱۵ خرداد، از شهيد مي پرسد كه اگر از اينجا برگرديم چه مي شود؟ پاسخ مي دهد: “كوفيها برگشتند، ما كه اهل كوفه نيستيم”. اين شهيد نيز در عصر ۱۵ خرداد ۴۲ قلبش هدف گلوله قرار گرفت و به شهادت رسيد.
شهيد ابوالحسن ممتاز آزاد
نام پدر: عبدالله، تولد: ۱۳۰۹ ـ قزوين ـ متأهل، تحصيلات: بي سواد، شغل: كفاش، محل شهادت: ميدان اَرك تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: ابن بابويه.
زمان طفوليت و بخشي از نوجواني خود را در ظلمت جنايات رضاخاني سپري كرد و به علت پاره اي مشكلات به كار روي آورد و شغل كفاشي را برگزيد. او كه از ستمكاريهاي رضاخان و پسر مزدورش صدمات فراواني متحمل شده بود، وقتي قيام خونين ۱۵ خرداد آغاز شد با مردم مسلمان همراه شد و براي تصرف راديو ايرانِ آن زمان به آنجا حمله ور شد كه توسط سرسپردگان جيره خوار رژيم، هدف گلوله قرار گرفته و به فيض شهادت نايل آمد.
شهيد مصيّب مهابادي
نام پدر: محمدصادق، تولد: ۱۲۹۴ – قلعه نو كهنك(روستايي نزديك پيشوا) – متأهل، محل شهادت: پل باقرآباد قرچك، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
آن شهيد به واسطه آشنايي با شهيد طباطبايي در برنامه هاي مذهبي، حضوري فعال داشت و از طريق همين دوست با مرجع خويش امام خميني(ره) آشنا شده و در راه تبليغ انقلاب مقتدايش بسيار تلاش كرد؛ ثمره ازدواج پر بركتش، چهار فرزند به نامهاي حسن، حسين، عباس و زينب است.
آن بزرگوار از صحن امامزاده جعفر(ع) پيشوا تا باقرآباد با قيام كنندگان همراه بود و سرانجام در غروب ۱۵ خرداد، هدف گلوله جلادان شاه قرار گرفته و به شهادت رسيد و پيكر خونين آن شهيد توسط نظاميان رژيم در مسگرآباد، غريبانه به خاك سپرده شد.
شهيد اسماعيل مهدويان
نام پدر: محمدباقر، تولد: ۱۳۲۰ ـ رشت ـ مجرد، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: كارگر، محل شهادت: بازار ناصرخسرو، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مفقود الجسد.
دوران كودكي را به سادگي سپري ساخت و سپس به تحصيل پرداخت و تا ششم ابتدايي ادامه داد. آنگاه به كار روي آورد و با سادگي و كارگري امرار معاش كرد. وقتي قيام اسلامي ۱۵ خرداد به رهبري امام(ره) آغاز شد، از جمله كساني بود كه به مبارزه با رژيم قيام كرد، سرانجام بر اثر تيراندازي جنايتكاران رژيم پَهلَوي روز ۱۵ خرداد ۴۲ به شهادت رسيد.
شهيد محمدقلي نادري
نام پدر: امامقلي، تولد: ۱۳۲۴ ـ فريدن ـ مجرد، تحصيلات: ششم ابتدايي، شغل: آلومينيوم سازي، محل شهادت: ميدان مولوي تهران، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: مسگرآباد.
دوران كودكي را در حالي پشت سر گذاشت كه خفقان رژيم سايه سياهش را گسترده بود. اخلاق او خيلي پسنديده بود و از معرفت و كمال به حد قابل قبولي برخوردار بود، از حرفهاي بيهوده پرهيز مي كرد و از شركت در تظاهرات واهمه اي نداشت. مُحَرّم سال ۱۳۴۲ را با عزاداري آغاز كرد و با شركت در تظاهرات ۱۵ خرداد ۴۲ خيابان مولوي به جنگ با جنايتكاران رژيم شتافت اما با اصابت يك گلوله به شانه و تيري كه به پايش اصابت كرده بود، به دست مزدوران شاه گرفتار شد و آن نامردمان با مُشتي كه به صورت او زدند، چهره اش را درهم كوفته و با صورتي خونين شهيدش كردند.
شهيد محمدحسن وطن پرست
نام پدر: حسين، تولد: ۱۳۱۴ ـ مشهد ـ متأهل، تحصيلات: خواندن و نوشتن، شغل: كفاش، محل شهادت: ميدان بهارستان، تاريخ شهادت: ۱۵ خرداد ۴۲، مزار شهيد: بهشت زهرا.
كودكي خود را در دوران سياه و نكبت بار رضاخاني سپري كرد و با ستم آنان آشنا شد. با وجود تمام سختيها به تحصيل ادامه داد و در حد خواندن و نوشتن سواد آموخت و به شغل كفاشي پرداخت. وي به علت زياده خواهي اربابان با ايشان در افتاد و چون صدايش به جايي نرسيد، به تهران مهاجرت كرد. او اعلاميه هاي امام خميني(ره) را توزيع مي كرد و از رژيم طاغوت به شدت بيزار بود. سرانجام با شروع قيام خونين ۱۵ خرداد بر ضد طاغوت قيام كرد و در ميدان بهارستان هدف شليك گلوله مزدوران جيره خوار قرار گرفت و به شهادت رسيد.
روحشان شاد و راهشان پُر رَهرو و جاودانه باد…