وصیتنامه کامل شهدا، گنجینه‌ای برای آیندگان
«سید مهدی علمی حسینی» نگارنده این دو جلد از وصایای شهدای استان خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار نوید شاهد اظهار داشت: بطور کلی مجموعه بنیاد شهید باید حمایت‌های شایسته‌ای را در زمینه گردآوری وصایای شهدا داشته باشد. گروه ما آمادگی تهیه و تنظیم یک تا سه جلد کتاب را در هرماه داشت اما همواره معضلات بودجه‌ای یکی از موانع پیشرفت کار بود.
مدیر گروه قرآن و حدیث در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفت: در نگارش و تالیف دو جلد از وصایای شهدا، آنچه مهم بود، رعایت «امانتداری» بود زیرا وصایای شهدا به‌عنوان یک سند ملی در اختیارمان بود و ما موظف بودیم در نهایت دقت و امانت، این سند را به نسلهای بعدی انتقال دهیم. از این‌رو، من تاکید زیادی بر تطبیق خط به خط وصایا داشتم. دقت گروه ما، بیشتر صرف ویراستاری شد زیرا در صورت ویراستاری، نباید تغییری در نوشته‌های شهید ایجاد می‌شد و همان حال و هوای وصیتنامه شهید رعایت می‌شد.
وی درباره دقت بالا در امر ویراستاری وصایا افزود: گروه ما تمام تلاش خود را کرد که حتی‌المقدور شعارها و بیاناتی که شهدا از اهل بیت (ع)، سخنان امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری و آیات و روایات قرآن نقل کرده بودند، به بهترین نحو مستند سازی شود. از طرفی برای توضیح بعضی از موارد که برای نسلهای بعدی ناملموس و بیگانه خواهد بود، بخش تعلیقات را درنظر گرفتیم.
علمی حسینی، نکته‌ای را یادآوری کرد و گفت: بنیاد شهید باید قبل از اینکه هر کاری شروع و رشته تحریر کتابی آغاز شود، یک پروژه مرتب سازی و تطبیقی نسبت به یک‌یک اسناد و فایل‌های تایپی در نظر بگیرد. این امر کمک میکند تا در پروسه آماده‌سازی کتاب، وقت به هدر نرود. در تهیه و تنظیم دو جلد از وصایای شهدای خراسان رضوی، بالغ بر 35 درصد از وقت ما صرف دقت در اسناد شد که این از جمله معضلات کار بود و ما مجبور شدیم چند گروه را عوض کنیم.
این نویسنده در مورد برکات کار روی وصیتنامه شهدا اظهار داشت: همه اعضای گروه، حظّ وافری را از مطالعه وصیتنامه شهدا بردیم. مطالعه وصیت‌نامه‌ها، این فرصت را برای نویسنده فراهم میکند تا در حال و هوای سالهای جنگ زندگی کند. در همین راستا، پیشنهاد می‌کنم که کار تحلیلی جدی روی وصیت‌نامه‌های شهدا انجام شود و تیم‌هایی نیز برای این کار کاملا آماده هستند.
وی از گردآوری و تنظیم وصایای شهدا، نتیجه‌گیری‌هایی داشت که عبارتند از: نتیجه اول، کار روی وصیتنامه شهدا، نشان می‌دهد نظام جمهوری اسلامی ایران به جامعه ایثارگری و شهدا توجه ویژه‌ای دارد. اگر بررسی کنید در سایر کشورها، کسی فقط قصد دفاع از کشورش را داشته و در شرایط بدون جنگ، وارد یک اردوگاهی شود، چندین نشان ملی دریافت میکند و شایسته تقدیر می‌شود و سالها به نسل او افتخار می‌کنند. حال دقت کنید شهدا، در کشور ما مقوله‌ای کاملا متفاوت دارند که ایثارگری هیچ گروهی در دنیا به اندازه جامعه ایثارگری کشور ما ارزشمند نیست.
نتیجه دوم، وقتی مجموع وصایا در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، جدا از اینکه تصویر روشنی از یک دوره از تاریخ معاصر کشورمان را نشان می‌دهد، امکان عملیاتی بودن ارزشهای دینی و انسانی را نشان می‌دهند. یعنی وقتی جوانی 30 سال بعد به این وصایا دقت میکند، درمی‌یابد عده‌ای در دوره‌ای زندگی می‌کرده‌اند که توانستند در زمان خود بر مبنای ارزش‌ها و معیارهای الهی زندگی کنند. بنابراین جوانان در هر نسلی می‌توانند سبک زندگی الهی داشته باشند.
نکته سوم، در سالهای آتی حتما کسانی خواهند بود و بررسی خواهند کرد تا دریابند چرا در یک دوره‌ای، اتفاقات خاصی افتاده است. این محققان زمینه‌ها و پیش زمینه‌های عملیاتی شدن یک سبک زندگی انسانی و اسلامی را در آینده مشخص خواهند کرد. به فرموده امام خمینی (ره)، "خانواده‌های شهدا ولی نعمت ما هستند." حداقل کاری که می‌توانستیم انجام دهیم این بود که با خواندن کتاب‌ها و وصایای شهدا، آیندگان، وقتی این حرف امام (ره) را می‌شنود خواهند فهمید چرا خانواده‌های شهدا ولی نعمت ما هستند؟ خواهند فهمید که خانواده‌ها چه انسان‌های متعالی و ارزشمندی را تربیت کرده‌اند. من به‌عنوان نویسنده در مدتی که با کلام شهدا بسیار مانوس بودم به این واقعیت پی بردم.
نکته آخر این است که وقتی یک وصیتنامه خوانده می‌شود، برای مخاطب گذراست اما وقتی مجموعه‌ای از وصایا در کنار هم قرار می‌گیرند، به مخاطب کمک میکند تا سبک زندگی خاصی که در دوره‌ای رواج داشته به‌خوبی تبیین و شکل گرفته شود.
وی در پایان از آقایان محمود واعظی در قسمت استنادات و تطبیق، امیر مهدی حکیمی در محتوا و تبلیغات، دکتر مهدی قاسمی در ویراستاری، حامد امامی در صفحه آرایی و گرافیک، دکتر عارف در بخش مستندسازی و ارجاعات و دیانی در معاونت فرهنگی خراسان رضوی که در نگارش و چاپ دو جلد از وصایای شهدای خراسان رضوی همکاری داشتند، تقدیر و تشکر کرد.
مصاحبه از فرزانه همتی/
