شهید دکتر مصطفی چمران در آییه کتاب

وي در سال 1337 با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به آمریكا اعزام و با ممتازترین درجه علمی موفق به اخذ مدرك دكترای الكترونیك و فیزیك پلاسما شد.

وی در آمریكا، با همكاری بعضی از دوستانش، برای نخستين بار انجمن اسلامی دانشجویان آمریكا را پایه‌ریزی كرد و از موسسان انجمن دانشجویان ایرانی در كالیفرنیا بود. به همين دلیل بورس تحصیلی وی از سوی رژیم شاه خائن قطع ‌شد.

چمران پس از قیام 15 خرداد سال 1342 رهسپار مصر شد و مدت دو سال سخت‌ترین دوره‌های چریكی و پارتیزانی را ‌آموخت. چمران به عنوان بهترین شاگرد این دوره شناخته شد و فوراً مسوولیت تعلیم چریكان مبارز ایرانی را برعهده ‌گرفت.

ایجاد پایگاه چریكی مستقل برای تعلیم مبارزان ایرانی ضرورت پیدا كرد و از این‌رو دكتر چمران رهسپار لبنان ‌شد تا چنین پایگاهی را ایجاد كند. او به كمك امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان، حركت محرومین و سپس جناح نظامی آن، سازمان «امل» را بر اساس اصول و مبانی اسلامی پی‌ریزی كرد.

دکتر چمران با پیروزی انقلاب اسلامی بعد از 21 سال به ایران بازگشت و همه تجربیات انقلابی و علمی خود را در خدمت جمهوری اسلامی ایران به كار گرفت.

پس از درگيري‌ با ضد انقلاب در پاوه، فرمان انقلابی امام خمینی (ره) صادر و فرماندهی منطقه نیز به دكتر چمران واگذار شد.

چمران بعد از پيروزی در اين صحنه، وزیر دفاع شد. نمايندگي مردم تهران در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی و نمایندگی حضرت امام (ره) در شورای عالی دفاع از ديگر مسووليت‌هاي اوست. وی پس از شروع جنگ تحمیلی رژیم صدام علیه ایران به جنوب كشور رفت.

چمران سی‌ام خرداد ماه 1360 یعنی یك ماه پس از پیروزی در ارتفاعات الله‌اكبر، در جلسه فوق‌العاده شورای عالی دفاع در اهواز، از عدم تحرك و سكون نیروها انتقاد كرد و پیشنهاد‌های نظامی خود و از جمله حمله براي آزادسازي بستان را ارایه داد. وي سی‌ویکم خرداد 1360 در دهلاويه و بر اثر اصابت ترکش خمپاره دشمن به شهادت رسید.

مهم‌ترین کتاب‌هایی که از شهید مصطفی چمران و درباره ایشان تاكنون منتشر شده‌اند، عبارتند از:

کتاب صوتی چمران، به روایت همسر شهید (نیمه پنهان ماه؛ 1) / حبیبه جعفریان‏ / روایت فتح/ 1398

کتاب الکترونیک شهید مصطفی چمران/ سید مصطفی حسینی/ ۲۴ صفحه، ۵ مگابایت، زبان فارسی، PDF/ چاپ ۱۳۹۷

ـ تربیت در تراز شهید چمران/ علی عباسی‌شوازی/ انتشارات مگستان- 1396

ـ آسوده‌اش نگذارید:دکتر مصطفی چمران/ مهدی میرکیایی/ امیرکبیر، کتابهای شکوفه/ 1394

ـ دنیا چه زیباست/ محمدحسین چمران/ موسسه فرهنگی هنری نشان فرهنگ یک سرزمین (نفیس)/ 1394

ـ تاثیر مضامین اخلاقی کلمات قصار نهج‌البلاغه در اندیشه و آثار شهید چمران/ مرادعلی واعظی و سمیه اقبالی‌نسب/ انتشارات عصر جوان/ 1394
ـ پرستوی دهلاویه: تاریخ شفاهی زندگانی و مبارزات شهید مصطفی چمران/ مجید نجف‌پور/ مرکز اسناد انقلاب اسلامی، موسسه فرهنگی هنری و انتشارات/ 1393

ـ «مرد رویا‌ها»/ سید مهدی شجاعی/ انتشارات کتاب‌ نیستان/ 1393
ـ چمران/ محمدعلی صمدی/ انتشارات یا زهرا(س)/ 1393
ـ پیشتازان فتح: خاطرات رزمندگان جنگهای نامنظم شهید چمران استان بوشهر/ اسماعیل ماهینی/ انتشارات امیرالعلم/ 1391
ـ یاران ناب 3: چمران مظلوم بود (خاطراتی از شهید مصطفی چمران)/ انتشارات یازهرا(س)/ 1391
ـ زندگینامه شهید چمران/ انتشارات کشمیر/ ترجمه انگلیسی/ نشر شاهد/ 1390
ـ ابوذر واژه: هویزه - دهلاویه (شهید حکیم، قدوسی - چمران)/ حمیده رضایی/ انتشارات سماء قلم/ 1390

ـ چریک چمران (خاطرات مقصود حیدری)/ علی باقری‌وکیل‌آباد/ انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس/ 1389
ـ اینجا چه می کنی گل سرخ/ زندگی نامه شهید چمران/ ترجمه استانبولی/ نشر شاهد/ 1388
ـ عارفانه‌ها / مهدي چمران / نوربخش / 1388.

ـ لوح فشرده «قدر مرد (نرم‌افزار جامع انديشه و زندگي دكتر مصطفي چمران)» / كتاب آفتاب (مشهد) / 1387.

ـ نيايش‌ها / به كوشش مهدي چمران / وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان چاپ و انتشارات / 1386.

ـ مصطفي چمران؛ مردي براي تمامي فصول / نرگس علي‌مرداني / نشر وزراء / 1386.

ـ اینجا چه می‌کنی گل سرخ / اصغر فکور / نشر شاهد / 1385.

ـ نرم‌افزار چند رسانه‌اي "دكتر چمران" / بنياد شهيد چمران / 1385.

ـ افلاکیان زمین‏ (جلد 4: مصطفی چمران‏) / محمدحسین عباسی ولدی / نشر شاهد / 1384.

ـ لوح فشرده "سخنراني‌هاي شهيد دكتر مصطفي چمران" / بنياد شهيد چمران / 1384.

ـ مرگ از من فرار می‌کند (کتاب چمران‏) / فرهاد خضری / روایت فتح‏ / 1384.

ـ یادنامه شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران‏/ قلم‏ / 1383.

ـ لوح فشرده "مجموعه عكس‌هاي دكتر چمران"‌ / بنياد شهيد چمران / 1383.

ـ لوح فشرده "نيايش" / بنياد شهيد مصطفي چمران / 1383.

ـ پروانه‌های سوخته (جلد 1: مروری بر زندگی وزرای شهید وزارت دفاع) / سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، معاونت پژوهش و اطلاع‌رسانی / انتشارات دفاع / 1383.

ـ دعای کمیل‏ / ترجمه مصطفی چمران‏ / دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1382.

ـ آیت مجاهدان / مجید نظری / مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما / 1381.

ـ یادگاران‏ (جلد 1: کتاب چمران‏) / رهی رسولی‌فر / روایت فتح‏ / 1381.

ـ مجاهد هنرمند / مهدی مطهرنیا / دفاع (سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح) / 1381.

ـ خدا بود و دیگر هیچ نبود / مصطفی چمران؛ به کوشش مهدی چمران‏ / وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات / 1380.

ـ بینش و نیایش‏ (مجموعه) / بنیاد شهید چمران‏ / دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1380.

ـ مبانی، آفات و راهکارهای انقلاب اسلامی از دیدگاه شهید چمران‏ / اسماعیل منصوری لاریجانی/ مؤسسه فرهنگی انتشاراتی آیه‏/ 1380.

ـ علی زیباترین سرود هستی / مصطفی چمران، گردآوری و تدوین مهدی چمران‏ /دفتر نشر فرهنگ اسلامی؛ بنیاد شهید چمران‏ / 1380.

ـ کردستان‏ / مصطفی چمران؛ تهیه و تدوین بنیاد شهید چمران‏ / دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1380.

ـ لوح فشرده "از كوچ تا عروج" / بنياد شهيد چمران / 1380.

ـ 14 سردار / تدوین احمد امامی‌راد / مهدیه‏ / 1380.

ـ پاوه سرخ‏ / داوود بختیاری دانشور / دفتر ادبیات و هنر مقاومت‏ / 1379.

ـ زمزم عشق‏ / اسماعیل منصوری لاریجانی / مرکز نشرفرهنگی آیه‏/ 1379.

ـ شهید چمران‏ / احمد دهقان‏ / مدرسه (دفتر انتشارات کمک آموزشی سازمان پژوهش و برنامه‏ریزی آموزشی) / 1379.

ـ شهید سرافراز دکتر مصطفی چمران‏ (یاران امام به روایت اسناد ساواک؛ 11) / وزارت اطلاعات، مرکز بررسی اسناد / 1378.

ـ چمران، به روایت همسر شهید (نیمه پنهان ماه؛ 1) / حبیبه جعفریان‏ / روایت فتح‏ / 1378.

ـ رقصی چنین میانه میدانم آرزوست‏ / شهید دکتر مصطفی چمران‏ / بنیاد شهید چمران؛ بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس‏ / 1378.

ـ یک آسمان ستاره / مهدی فتحی / اسپید / 1378.

ـ تاریخ انقلاب، برای کودکان و نوجوانان‏ (کتاب 6: 1360: آسمان پر ستاره‏) / با اهتمام مهرداد غفارزاده‏ / نشر تاریخ و فرهنگ‏ / 1378.

ـ تاریخ انقلاب برای کودکان و نوجوانان‏ (کتاب 8: 1362: به سوی پیروزی) / با اهتمام مصطفی خرامان‏ / نشر تاریخ و فرهنگ‏ / 1378.

ـ سردار خوبی‌ها / بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس، مدیریت انتشارات‏ / 1377.

ـ لوح فشرده "سردار عشق (شهيد مصطفي چمران) / محمد درمنش / روايت فتح / 1376.

ـ لبنان‏ / مصطفی چمران‏ / بنیاد شهید چمران / 1376.

ـ ای خون آرام باش‏ (مجموعه خاطرات رزمندگان ارتش جمهوری اسلامی ایران‏) / مصطفی چمران؛ به کوشش سیدامیر معصومی / دفتر ادبیات و هنر مقاومت‏/ 1372.

ـ جنایات بعث عراق در ارتباط با صهیونیست جهانی و انقلاب اسلامی / مصطفی چمران / قیام (قم) / 1364.

ـ جهاد و شهادت‏ / حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی / 1361.

ـ مرد عمل، جهاد و شهادت (سخنرانی استاد سیدعلی خامنه‌ای به مناسبت چهلمین روز شهادت شهید دکتر مصطفی چمران)/ حزب جمهوری اسلامی / 1360.

ـ زندگی نامه شهید دکتر مصطفی چمران‏ / بنیاد شهید چمران‏.