پرداختن به روایتهای زنان از جنگ نیازمند متولیِ جدی است
راضیه تجار، از نویسندگان پیشکسوت حوزه دفاع مقدس به خبرنگار نوید شاهد گفت: به طور کلی «جنگ» مقولهای مردانه است. مردان در صحنه نبرد رویارویِ دشمن میجنگند. اما در مقابل، زنان و کودکان معمولا به قصد رسیدن به فضای امنتر، مقر جنگ را ترک میکنند و به شهرها و کوی و برزنهای دورتر میروند. بنابراین، آنچه از جبهههای جنگ روایت میشود، معمولا زبانی مردانه دارد. این روایتها تاکنون بسیار قوی و غنی بودهاند.
عضو موسس انجمن قلم با اشاره به اینکه در پسِ جبههها آسیبهایی به وجود آمد که معمولا زنان و کودکان را درگیر میکرد، افزود: باید نهادهایی متولی شوند و با سوژهیابی مناسب و شناسایی زنانی که روایتهای جالب توجهی از جنگ تحمیلی دارند، به این امر بپردازند تا نقش بانوان و آسیبهایی که زنان در جنگ تحمیلی متحمل شدهاند مغفول نماند.
خالق «زن شیشهای» با تاکید بر نقش زنان در پشت جبههها برای حمایت از رزمندگان در میدان نبرد، افزود: اگر در زمان جنگ حوادثی در شهرها رخ میداد، به ندرت زنان در شهر باقی میماندند. آنها معمولا در پشت جبهه مسئولیت مدیریت بار احساسی و عاطفی جنگ از جمله چشمانتظاریها، مهر و محبتها و پرورش کودکان را بر عهده داشتند. در کنار این امر مهم، آنها به تیمارداری، رختشویی و تامین غذا برای رزمندگان هم میپرداختند.
تجار که در داستان هایش نیز با نثری شاعرانه و احساسی به نقش زنان در مسائل مربوط به جبهه و جنگ میپردازد تصریح کرد: اگر بخواهیم دفاع مقدس را روشنایی «ماه» تصور کنیم، زنان نیمه پنهان این ماه بودهاند و اگر دغدغه این باشد که به روایتها و نقش زنان در جنگ تحمیلی پرداخته شود، باید متولی خاصی در این زمینه در نظر گرفته شود.
این نویسنده که در نخستین داستانش با نام «هفت بند» نیز به مسائلِ جنگ و تبعات آن توجه دارد، یادآور شد: سالها قبل، معاونت زنان ریاست جمهوری تصمیم گرفت که به زنان تاثیرگذار ایران بپردازد و کتابهای خوبی در این زمینه نوشته شد. من در این مجموعه کتابی با عنوان «بانوی آبیها» نوشتم که به یک بانوی خلبان اختصاص داشت. او خواهر یک شهید دوران دفاع مقدس هم بود.
وی ادامه داد: این کتاب شامل چاپ های متعددی شد. نویسندگان دیگری نیز در این طرح شرکت داشتند و آثاری چون بانوی رنگینکمان، بانوی برف و آتش و بانوی لالهها نیز منتشر شدند و مورد استقبال جامعه قرار گرفتند. بنابراین، پرداختن به روایتهای زنان از جنگ را باید یک متولیِ جدی راهبری کند تا بتوانیم به نتیجه مطلوب برسیم.
نویسنده «جایی که آسمانش آینه کاریست» از مجموعه کتابهای مجموعه «نیمه پنهان ماه» انتشارات «روایت فتح» که به نقش زنان در دفاع مقدس میپردازد، به عنوان یکی از آثاری یاد کرد که به خوبی از عهده روایت زنان از جنگ برآمده است و افزود: نکتهای که در این میان وجود دارد، این است که مصاحبهکنندگان از این زنان باید بتوانند از نظر روحی با آنها ارتباط موثری برقرار کنند. این ارتباط موثر در نمایش لایههای پنهانی که در زندگی آنها وجود داشته است، موثر است.