عمليات «كربلاي 5» تصويري از عاشقي حماسه سازان دلاور

به گزارش نويد شاهد، عمليات كربلاي 5 در روز 19 دي ماه سال 1365 با رمز مبارك يا زهرا (س) به مدت 70 روز در منطقه شلمچه شرق بصره آغاز شد و به مدت دو ماه ادامه يافت.

با توجه به آمادگي يگانها و نيروهاي داوطلب براي انجام عملياتي ديگر پس از كربلاي 4، عمليات «كربلاي 5»در مدتي اندك يعني 12 روز طرح ريزي شد.

در راس اهداف عمليات تكميلي كربلاي 5، پنج هدف عمده تكميل و ترميم خط پدافندي خودي در نهر جاسم، توسعه و تثبيت نهايي سرپل منطقه غرب نهر جاسم و پيشروي عمده به سوي كانال زوجي، تصرف مجدد سرپل غرب كانال ماهي و گرفتن جناح اساسي از دشمن، حضور موثر و تهديد منطقه استراتژيك شرق كانال زوجي و انهدام بخشي وسيع از امكانات و نفرات دشمن قرار داشت.

در عمليات كربلاي 5 بيش از 80 فروند هواپيما، 700 دستگاه تانك و نفربر، 250 قبضه توپ صحرايي و ضدهوايي، صدها قبضه انواع ادوات نيمه سنگين، هزار و 500 دستگاه خودرو، مقدار زيادي سلاح سبك و مهمات دشمن منهدم شد.

همچنين در اين عمليات 81 تيپ و گردان مستقل دشمن منهدم و 34 تيپ و گردان نيز آسيب كلي ديد. تعداد كشته و زخميها و اسراي عراق بالغ بر 42 هزار و 700 نفر بود. علاوه بر آن 220 دستگاه تانك و نفربر، 500 دستگاه خودرو، 85 قبضه انواع توپ، هزاران قبضه سلاحهاي سبك و سنگين و مقدار زيادي مهمات نيز به غنيمت نيروهاي خودي درآمد.

در اين عمليات بزرگ و طولاني كه با سنگين ترين و بيشترين پاتكهاي دشمن توام بود، چندين تن از فرماندهان برجسته مانند حسين خرازي فرمانده لشكر 14 امام حسين از اصفهان، حاج يدالله كلهر قائم مقام لشكر 10حضرت سيدالشهدا (ع) به شهادت رسيدند.

ناحيه ي مرزي ِ استراتژيك شلمچه در منطقه ي شمال غربي خرمشهر واقع شده كه از جنوب با اروند رود، از شمال با منطقه عمومي اهواز و از غرب با مرزهاي بين المللي ايران و عراق، محصور شده است .

وجود اروند رود در جنوب آن ، درياچه ماهي و جزاير بوبيان ، ويژگي نظامي خاصي را در اين منطقه به وجود آورده و به دليل نزديكي جغرافيايي آن با شهر صنعتي بصره ، از نظر كارشناسان نظامي ، داراي اهميت فوق العاده اي بوده است .
اين منطقه نيز همانند ساير مناطق مرزي ، شاهد هجوم تجاوزكارانه ارتش صهيونيستي عراق و ناديده گرفتن حق حاكميت جمهوري اسلامي بوده است .

رزمندگان سپاه اسلام براي آزاد سازي مناطق تحت اشغال و دفع تجاوز دشمن و به منظور دستيابي به اهداف والاي خود، اقدام به انجام عمليات كربلا پنج در اين منطقه كردند.

رزمندگان شجاع سپاه اسلام در مرحله اول عمليات ، با هجومي مرگبار وغافل گيرانه به قلب دشمن ، در تاريخ فرداي آن روز، شلمچه را آزاد مي كنند و با گسترش عمليات خود، هر لحظه فاصله خود را با بصره كم مي كنند، به طوري كه صداي شليك مسلسلها مردم شهر را سراسيمه به خيابانها مي ريزد.

در دومين مرحله اين عمليات ، رزمندگان اسلام با عبور از موانع بسيار محكم ، هجوم سنگين خود را عليه مواضع دشمن شروع مي كنند كه پاسگاه هاي شلمچه ، بوبيان و كوت سواري در اين هجوم ، آزاد مي شود.

رزمندگان اسلام با هجوم ديگري چندين كيلومتر از جاده آسفالته شلمچه ـ بصره را آزاد مي كنند و به عمق مواضع دشمن نفوذ كرده ، خود را به دژ فولادين بصره مي رسانند. اين دژ توسط كارشناسان خارجي احداث شده بودكه داراي خاكريزهاي مثلثي ، هلالي ، سنگرهاي مستحكم بتوني و موانع سنگين بود و ساخت آن پنج سال طول كشيده بود.

گارد رياست جمهوري عراق با فرماندهي صدام به منطقه اعزام مي شود و بي درنگ پاتكهاي سنگين خود را آغاز مي كند، اما هر بار با تحمل شكستهاي سنگين وادار به عقب نشيني مي شود.

در مرحله سوم عمليات ، رزمندگان اسلام از كنار اروند به مواضع دشمن در محور نهر جاسم هجوم برده ، يگانهاي سر در گم دشمن را درعمليات گاز انبري گرفتار كرده و تعدادي از آنها را كشته يا زخمي مي كنند و با عبور از نهر جاسم و تسلط بر پلهاي ارتباطي ، به عمق مواضع دشمن نفوذ مي كنند.

توسل دشمن به سلاح ممنوعه شيميايي؛ راهي براي رهايي از حملات كوبنده رزمندگان اسلام
دشمن وحشت زده و دستپاچه متوسل به سلاح ممنوعه شيميايي مي شود تا بلكه بتواند براي مدتي كوتاه از حملات كوبنده رزمندگان در امان باشد، اما مقاومت باور نكردني رزمندگان ، اين سلاح آنان را نيز بي اثر مي سازد و سرانجام ، رزمندگان اسلام با نفوذ به غرب نهر جاسم و كانال زوجي ، خود را به غرب درياچه ماهي مي رسانند. شش خط دفاعي دشمن سقوط مي كند و منطقه عملياتي از كشته هاي دشمن انباشته مي شود.

در اين زمينه مديركل بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس غرب استان تهران به خبرنگار مهر اظهار داشت: در اين عمليات سه قرارگاه كربلا، نجف و قدس برپا شد كه در طول عمليات قرارگاه نوح نيز آغاز به فعاليت كرد.


سرهنگ پاسدار نادر اديبي افزود: اين عمليات در ضلع غرب خرمشهر در منطقه عملياتي شلمچه انجام شد و به لحاظ قرار گرفتن اين نقطه در نزديكي شهر بصره، شهر تنومه عراق و جاده هاي مواصلاتي مهم عراق از موقعيت ويژه اي برخوردار بود به همين دليل خطوط پدافندي، موانع و خاكريزهاي هلالي شكل، آبگرفتگي مصنوعي ايجاد شده در منطقه توسط عراق و نيروهاي ويژه عراق گردانهاي توپ خانه عراق گستردگي ويژه اي به منطقه عملياتي داده بود.

وي ادامه داد: با توجه به منطقه عملياتي كربلاي پنج كه 30 كيلومتر از داخل منطقه ايران آغاز مي شد و هرچه كه به داخل منطقه عراق جلوتر مي رفتيم، منطقه عملياتي گسترده مي شد، بنابراين عراق با آغاز عمليات آتش سنگيني را در منطقه خودي متعلق به ايران اجرا كرد.

اين مسئول يادآور شد: در اين ميان لشگر حضرت سيدالشهدا (ع) كه يكي از يگانهاي نيروي زميني سپاه و خط شكن اين عمليات بود، در چهار مرحله عمليات را آغاز كرد كه در مرحله اول با عبور از آب و خشكي خط مستحكم عراقيها را شكست و يگانهاي ديگر سپاه با عبور از خط لشگر حضرت سيدالشهدا عمليات را ادامه دادند.

2400 عراقي در عمليات كربلاي 5 كشته و اسير شدند

اديبي گفت: اين افتخار بزرگي براي رزمندگان غرب استان تهران در تاريخ كشور ثبت شده كه با شكستن خط مستحكم عراق، موفق شد تا برگ زرين افتخارات منطقه را در انقلاب اسلامي تكميل كند كه در اين راستا شهداي زيادي را از اين لشگر در اين عمليات تقديم كرد.

وي خاطرنشان كرد: در اين عمليات فرماندهان و سرداراني همچون شهيد حاج يدالله كلهر، شهيد غلامرضا كيانپور، شهيد حسين ميلادي، شهيد داود آجرلو، شهيد غلامرضا عاملي، شهيد داود حيدري، شهيد جعفر محمدي، شهيد عراقي و ... حضور داشتند و به درجه رفيع شهادت نائل آمدند.

مديركل بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس غرب استان تهران گفت: از حدود 94 تيپ كه عراق وارد عمليات كرد 16 تيپ به طور 100 درصد، 22 تيپ بيش از 60 درصد و باقيمانده يگانها از 10 تا 60 درصد آسيب ديدند و تعداد كشته هاي عراقي به بيش از 90 هزار نفر و تعداد اسرا به دو هزار و 365 نفر رسيد.

اديبي اعلام كرد: در اين راستا 40 هواپيما، پنج هلي كوپتر، 800 تانك و نفربر و تعداد زيادي قبضه و ادوات مهندسي كشف و منهدم شد كه در ادامه 75 كيلومترمربع از خاك عراق توسط رزمندگان ايران آزاد شد.

آري؛ شلمچه منطقه رويارويي تمام كفر با تمام اسلام بود.

عمليات كربلاي 5 درس عبرت آموزي كه تحليلگران شرق و غرب را درمانده كرد

در اين زمينه يكي از فرماندهان ارشد لشگر 10 حضرت سيدالشهدا (ع) نيز در گفتگو با خبرنگار مهر در كرج در مورد شكل گيري عمليات كربلاي پنج و لزوم و ضرورت آن اظهار داشت: عمليات كربلاي پنج در هفتمين سال جنگ و مصادف با سالي كه از طرف حضرت امام (ره) سال سرنوشت ناميده شده بود و بايد در اين سال سرنوشت جنگ مشخص شود، انجام شد.

محمد فلكي افزود: اگر بخواهيم مقداري بيشتر عميق شويم و به يكسال قبل از آن برگرديم كه ايران در عين ناباوري دنيا و محاصره ايران از لحاظ تجهيزات و امكانات و برغم كمبودهاي نظامي و فقط با اتكا به نيرو و منابع داخلي و توكل به خدا، بزرگترين عمليات تاريخ جنگهاي گذشته يعني عبور از اروند، فتح و فاو را با نيروهاي پياده و كمترين سلاح، تجهيزات و ادوات را انجام داد و حماسه اي بي نظير را خلق كرد.

وي ادامه داد: با فتح فاو و عدم امكان تحريف و كتمان آن توسط دنياي رسانه، عراق خود را در وضعيتي بدتر از گذشته ديد و به ناچار اقدام به تعرضات محلي با عنوان دفاع متحرك انجام داد تا نيروهاي ما را متفرق و در فرصت مناسب بتواند فاو را تصرف كند كه در چند منطقه از قبيل فكه و مهران موفق به شكستن خطوط پدافند ايران و در نهايت تصرف شهر خالي از سكنه مهران شد كه كمتر از يك ماه تمام اين مناطق مجددا توسط رزمندگان ايران فتح و دشمن به بيرون رانده شد بنابراين به منظور قطع ارتباط عراق از منطقه فاو و قطع ارتباط دريايي صدام اين منطقه براي عمليات مشخص شد.

اين فرمانده در مورد ضرورت اين عمليات خاطرنشان كرد: به خاطر تعيين سرنوشت جنگ و ادامه اثبات برتري ايران در جنگ، از بين بردن ماشين جنگي دشمن بايد درس ديگري به دنيا كه پشت سر ارتش صدام قرار گرفته بودند، مي داديم.


فلكي بيان داشت: به رغم اينكه ماهيت جنگ به عنوان يك پديده تحميلي بر كشور ما تحميل شده بود، اما به لحاظ مديريت قدرتمند حضرت امام و روحيه اطاعت پذيري امت اسلامي ايران، توانسته بوديم كه با امكانات و منابع موجود به گونه اي جنگ را مديريت كنيم تا برتر ميدان باشيم و انتخاب زمان و مكان عمليات به عهده ما بود، لذا با توجه به شرايط خوبي كه در فصل زمستان و در منطقه جنوب كشور براي حمله مهيا بود، عمليات كربلاي پنج در ادامه قطع عراق از دسترسي به فاو طرح ريزي و اجرا شد.

وي در مورد نقش رزمندگان غرب استان تهران در اين عمليات متذكر شد: بعد از گسترش سازمان سپاه در جنگ و تشكيل تيپها و لشگرهاي رزمي، ترتيبي داده شد كه هريك از استانها و يا چند استان از يك يگان پشتيباني كرده و رزمندگان و كمكهاي مردمي خود را به آن يگان اعزام كنند.

اين فرمانده اذعان داشت: در اين راستا استان تهران كه تامين كننده نيرو و امكانات چند يگان از جمله لشگر 27 محمد رسول الله (ص)، لشگر 10 نيرو مخصوص سيدالشهدا (ع)، توپخانه 63 خاتم الانبيا (ص) تيپ زرهي 20 رمضان و چند تيپ و يگان و قرارگاه ديگر را تامين مي كرد، بنا به درخواست فرمانده سپاه كرج شهيد آجرلو به نيابت از مردم قهرمان غرب استانت هران، مسئولين تامين و اعزام رزمندگان لشگر 10 نيرو مخصوص سيدالشهدا (ع) به شهرستانهاي غرب استان تهران به ويژه شهرستان كرج واگذار شد.

حضور خودجوش رزمندگان براي شركت در عمليات

فلكي يادآور شد: عموما اعزام رزمندگان به يگانها بيشتر انتخابي و رزمندگان هيچ اجباري براي اعزام به يك يگان خاصي را نداشتند و تعداد بيشماري از رزمندگان كرج به مناطق غرب كشور و يا ساير يگانها اعزام مي شدند اما به دليل حمايت گسترده مردم غرب استان تهران از اين يگان، لشگر 10 هرگز با كمبود نيرو مواجه نبوده و همواره گردانها و تيپ رزمي و پشتيباني رزم مملو از نيروهاي آموزش ديده و با كيفيت غرب استان تهران آماده عمليات بوده اند كه اين افتخار براي رزمندگان و امت اين منطقه است كه اين لشگر با داشتن اين نيروها به عنوان لشگر آفندي در چندين عمليات از جمله كربلاي پنج وظيفه شكني و اولين يگاني كه مسئوليت مقابله با دشمن در عمليات كربلاي پنج را به صورت تك جبهه اي بر عهده گرفت، شركت كردند.

وي خاطرنشان كرد: اين حقيقت هميشه در تاريخ ثبت است كه رزمندگان كرج ثابت كردند كه در تمامي ميادين مبارزه و نبرد فدايي امام و رهبري انقلاب بوده و نيروهاي خط شكن غرب استان تهران آماده جان نثاري و فداكاري در راه انقلاب تا پاي جان است.

شهيد كلهر، شهيد ميررضي، شهيد كيانپور، شهيد محمدي، شهيد آجرلو، شهيد رسولي و شهيد عاملي شهداي شاخص غرب استان تهران در عمليات كربلاي 5

فلكي با اشاره به شهداي شاخص لشگر در اين عمليات عنوان كرد: هرچند كه همه شهدا با يك انگيزه و با هدف جان خود را فداي اين انقلاب كردند و همگي از شاخص ها هستند اما بر مسئوليتها و معروفيتها مي توان از شهيد والامقام شهيد كلهر قائم مقام لشگر و به عبارتي علمدار لشگر سيدالشهدا در عمليات كربلاي پنج نام برد.

وي يادآور شد: شهيدي كه علم اين لشگر همواره در دستان تواناي ايشان، باعث قوت قلب سپاه پاسداران، اقتدار فرماندهان و صلابت رزمندگان كرج بوده، شهيد حاج حسين ميررضي كه درايت، جسارت و شهامت او باعث شده بود تا سنگر معاونت عمليات به او سپرده شود، اين ويژگيها به اضافه اخلاص، توكل و ولايتمداري، ايشان را به درجه شهادت در اين عمليات نائل شد.

اين فرمانده لشگر اظهار داشت: شهيد حاج غلام كيانپور مردي به تمام معنا شجاع و با اخلاص و شهيدي مثال زدني براي الگوگيري نسل جوان امروز، شهيد جعفر محمدي كه بعد از شهادت حسين ميررضي لياقت بدست گيري پرچم عمليات لشگر به دست تواناي ايشان قرار گرفت، از ديگر شهداي شاخص اين لشگر شهيد داود آجرلو فرمانده گردان حضرت علي اصغر (ع)، حاج علي رسولي جانشين گردان زرهي لشگر، علي آملي جانشين گردان علي اكبر را مي توان نام برد.

فلكي در مورد برجستگي اين عمليات در جنگ به مهر گفت: با توجه به اينكه عمليات در آخرين ماه هاي سال سرنوشت انجام شد، از برجستگيهاي آن در مرحله اول رمز \\\\\\\"يازهرا (س)\\\\\\\" بود كه باعث شد روحيه رزمندگان بيش از پيش و به خونخواهي حضرتش مصممتر از گذشته در اين عمليات شركت كنند، ويژگي دوم اين عمليات مدت طراحي، آماده سازي و بكارگيري بيش از 200 گردان رزمي بود كه كمتر از دو هفته بعد از عمليات كربلاي چهار انجام شد.


رمز \\\\\\\"يا زهرا\\\\\\\" عامل اصلي ايجاد انگيزه در بين رزمندگان عمليات

وي با اشاره به ديگر ويژگيهاي اين عمليات اعلام كرد: از ديگر ويژگيها شكستن خطي بود كه توسط كارشناسان اسرائيلي، روسي و فرانسوي طراحي و ساخته شده بود كه اين خط معروف به خط «بارلو» و خط «ماژيلو» در جنگ جهاني نامگذاري شده بود كه بدست تواناي رزمندگان در همان ساعتهاي اوليه عمليان فرو ريخت.

فلكي متذكر شد: با توجه به ويژگيهاي منطقه از نظر جغرافيايي، اهميت عمليات در منطقه و قدرتي كه هر دو طرف عراق و ايران در اين منطقه محدود، سازماندهي و رو در رو قرار داده بودند و مدت زماني كه درگيري ادامه داشت، مي تواند اين گونه گفت كه در عمليات كربلاي پنج و در منطقه شلمچه تمام قواي كفر جهاني با تمامي امكاناتي كه متصور بود از طراحان اسرائيلي و آمريكايي، پول و دلارهاي شيوخ و اميران منطقه، هواپيماهاي ميراژ و سوپر استانداردهاي فرانسه، تانكهاي پيشرفته تي 71 و تسليهات انبوه و موشكهاي اسكاد روسيه، سيستمهاي جاسوسي و اطلاعاتي انگليس و آواكسهاي آمريكا، همه و همه در يك طرف و در طرف ديگر رزمندگان ايران با دست خالي اما متكي به اراده الهي و رهبري پيامر گونه اما خميني (ره) رو در رو قرار گرفتند كه در نهايت بعد از 70 روز آنچه ماند، پيروزي و افتخار ديگر بر قواي اسلام بود.

و آنگاه كه قرآن مي گويد: ان تنصر الله ينصركم و يصبت اقدامكم

در اين زمينه بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس غرب استان تهران نيز اقدام به انتشار بيانيه اي كرده است.

در اين بيانيه آمده : سلام و درود خداوند بر شهداي سرافراز شلمچه، سلام و درود خداوند بر امام شهدا و آن پير سفر كرده كه با نفس مسيحايي خود بهترين بندگان خدا را دعوت به جهاد و مقاومت مي كرد.

ايام سالروز عمليات كربلاي 5 كه يادآور پيروزي جندالله بر ايادي كفر جهاني است، فرارسيد و جاماندگان قافله شهدا بار ديگر حسرت روزهاي خوب و زيباي جبهه و مقاومت و ايثار را مي خورند.

نام شلمچه و كربلاي 5 در ذهن رزمندگان سراسر شوق و تمناي وصال يار را تداعي مي كند، در شلمچه تمام كفر در برابر تمام اسلام ايستاد و در نهايت سر تعظيم فرود آورد.

در شلمچه، مظلوميت عزبزترين ياران امام (ره) بر ظلم ياوران استكبار جهاني غلبه كرد و اين نشانه خفت و ترس دشمنان ايران اسلامي بود.

تحليلگران غرب و شرق درماندند

تحليلگران و آگاهان سياسي شرق و غرب از تحليل اتفاقي كه افتاده بود، درمانده شده بودند و سردار قادسيه كه ادعاي فتح سه روزه تهران را داشت، در حال دست و پا زدن براي نجات بصره از سقوط بود.

و چه زيباست تحقق وعده الهي ان تنصر الله ينصركم و يصبت اقدامكم

ياد و خاطره نوزدهم ديماه سال 65، سالروز عمليات به ياد ماندني كربلاي 5 و 300 شهيد گلگون كفن غرب استان تهران و ديگر شهداي استانهاي ديگر در اين عمليات، هزاران جانباز و ايثارگر سرافراز و رزمندگاني كه توفيق حضور در آن صحنه و ميدان آتش را داشتند، گرامي مي داريم.