عراق مهمات و نیازهای تسلیحاتی خود را از کدام کشورها تامین می کرد؟
یکی از مهم ترین کشورهایی که تسلیحات عراق در طول جنگ را فراهم می کرد، اتحاد جماهیر شوروی سابق بود. هم به دلیل قرارداد 15 ساله نظامی عراق و شوروی و هم به دلیل نزدیکی عراق به این کشور، اتحاد جماهیر شوروی سابق بخش اعظم نیاز تسلیحاتی عراق را تامین می کرد. براساس گزارش مجله نیوزویک پنجاه درصد از 84 میلیارد دلار هزینه سلاحی که در طول جنگ به عراق فروخته شد، به وسیله روسها تامین شد. در مدتی که شوروی (سابق) از تحویل مهمات توپخانه به عراق خودداری کرد مصر این ماموریت را به عهده گرفت.
چین نیز یکی دیگر از کشورهایی بود که عراق تجهیزات نظامی خود را از آن کشور خریداری می کرد؛ از جمله این سلاح ها تانک تی 55 است که معادل بهبود یافته تانک تی 55 شوروی است.
فرانسه در طول جنگ 6/16 میلیارد دلار سلاح پیشرفته، از جمله 133 فروند میراژ اف- 1 و موشک های اگزوسه به عراق فروخت. فرانسوی ها در سال 1984 با تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق، که مجهز به موشک های اگزوسه هوا- دریا بودند، نقش بسزایی در هدف قراردادن خطوط حمل و نقل دریایی به ویژه خطوط نفتی ایفا نمودند. فرانسوی ها در ساخت راکتورهای اتمی و فراهم کردن زمینه دستیابی عراق به سلاح اتمی نیز نقش برجسته ای داشتند.
کمک های فرانسه به عراق تا آنجا رفت که فرستاده حکومت فرانسه در زمان ریاست جمهوری والری ژیسکاردستن به عراق آمد و در ملاقاتی با وزیر دفاع وقت عراق عدنان خیرالله به او اطلاع داد که فرانسه به صورت جدی زمینه های اعطاط یک بمب اتمی به عراق را بررسی می نماید. می توان برای مجبور کردن ایران به متوقف کردن جنگ، این بمب را به هدف مشخصی پرتاب نمود.
برابر گزارش های موجود، امریکا در طی سال های 66-1361 معادل 5/1 میلیارد دلار تجهیزات الکترونیکی، انواع ماشین آلات، دستگاه های حساس و رایانه های فوق العاده قوی در زمینه تولید سلاح های شیمیایی، موشکی و هسته ای را به دولت عراق فروخت. بعدها یک بازپرس کنگره امریکا که مسئول بررسی عملکرد دولت آمریکا در برابر عراق بود، گفت: دامنه وسعت انواع تجهیزات تکنولوژی حساسی که از طرف دولت امریکا به عراق ارسال شده است، آدم را شوکه می کند.
همچنین در گزارشی که بعدها در تلویزیون ای. بی.سی امریکا پخش شد بر این مسئله تاکید شد که شرکت های آمریکایی به طور قانونی و غیرقانونیف نوعی فناوری را در اختیار عراق قرار داده بودند که این کشور را قادر می ساخت برنامه های تولید پیشرفته ترین جنگ افزارهای را ادامه دهد. به گزارش روزنامه تایمز مالی چاپ انگلیس، شرکت امریکایی اینتر نشنال سیگنال کنترل نز در انتقال مخفیانه تکنولوژی ساخت بمب های خوشه ای به عراق دست داشت.
یکی از کشورهای دیگری که سلاح های مورد نیاز عراق را تامین می کرد انگلیس بود. برخی از کارخانه های انگلیس در پی فروش سلاح به عراق سودآور شدند و حتی در سال 1988 میلادی فروش این اقلام به 2/1 میلیارد دلار رسید. هم زمان انگلیسی ها،دفتر خرید ایران در خیابان ویکتوریای لندن از طریق سازمان اطلاعاتی M15 کنترل می کردند و اطلاعلات آن را در اختیار عراق قرار می دادند.
آلمان ها نیز همانند فرانسه و انگلیس، تجهیزات فراوانی را در اختیار عراق قرار دادند. فناوری آلمان ها در زمینه تولید سلاح های شیمیایی و موشکی بیش از سایر بخش ها به کار گرفته شد. بخشی از کارخانه های آلمان نیز به صورت انحصاری سلاح های مورد نیاز صدام را می ساختند.
برزیل، کلمبیا، اسپانیا و بسیاری از کشورهای دیگر همچون افریقای جنوبی، اتریش، یوگساوی سابق و ایتالیا نیز به میزان بسیار تسلیحات شیمیایی با تکنولوژی پیشرفته در اختیار عراق قرار دادند.
منبع: جنگ ایران و عراق/پرسش ها و پاسخ ها/ فرهاد درویشی/ 1385
