روز شمار جنگ تحمیلی از شروع تا پذیرش قطعنامه 598 / سال1363
گزارش اول روز شمار مربوط به سال 1359 است که می توانید با کلیک اینجا روزشمار وقایع، اتفاقات و عملیاتها را مشاهده کنید. گزارش دوم به روزشمار سال 1360 ، گزارش سوم به روزشمار سال 1361 و گزارش چهارم به روزشمار سال 1362 اختصاص دارد. در این گزارش به روزشمار سال 1363 پرداخته ایم.
سال 1363
10/1/1363
شورای امنیت کاربرد سلاحهای شیمیایی را قویاً محکوم کرد و از این کشورها درخواست کرد که پروتکل 1925 ژنو در این ارتباط را رعایت کنند. شورا همچنین کلیه اقدامات مربوط به نقض حقوق انسانی و بین المللی را محکوم نموده و خواستار راه حل صلح جویانه جهت حل و فصل این درگیری شد.
11/3/1363
به ابتکار اعضای شورای همکاری خلیج فارس، شورای امنیت قطعنامه 552 را صادر کرد. و در این قطعنامه از کلیه کشورها خواسته شده است که به حقوق آزادی دریانوردی احترام بگذارند و حمله به کشتیهای تجاری در مسیر کویت و عربستان سعودی متوقف شود.
16/1/1363
گزارش هیأت اعزامی پیرامون ادعای جمهوری اسلامی ایران مبنی بر استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی، همراه با اظهار تأسف دبیرکل از کاربرد سلاحهای شیمیایی، به شورای امنیت تسلیم شد.
3/2/1363
حمله به نفتكش‌های ايران
6/2/1363
شهادت حجت الاسلام و المسلمین مهدی شاه آبادی
7/2/1363
سفر طه ياسين رمضان به مسكو
5/3/1363
بمباران و موشک باران تهران، کرمانشاه، قم، قزوین، ایلام، گیلان غرب، پیرانشهر، اراک، بانه، مریوان.
11/3/1363
تصویب قطعنامه ۵۵۲، در جلسه ۲۵۴۶ شورای امنیت سازمان ملل متحد، درباره ضرورت احترام کشورها به حقوق کشتیرانی و محکوم کردن حمله به کشتی‌ها و درخواست توقف آن، ولی از ذکر نام عراق به عنوان آغازگر و ادامه دهنده جنگ نفت‌کش‌ها پرهیز کرد و به همین علت جمهوری اسلامی ایران آن را بی‌اعتبار دانست.
15/3/1363
شورای امنیت تصمیم و اقدامات دبیرکل را تأیید و تنفیذ کرد.
19/3/1363
دبیر کل با ارسال پیامی برای رؤسای جمهوری ایران و عراق خواستار توقف حملات نظامی به مناطق مسکونی و غیرنظامی شده و درخواست نموده است که در آینده از شروع نمودن این گونه حملات نظامی عمدی خودداری ورزند.
20/3/1363
ایران و عراق تقاضای دبیرکل مبنی بر خودداری از حمله به مناطق مسکونی را پذیرفتند. عراق این تعهد را مشروط بر عدم تمرکز نیروهای ایرانی در مراکز مسکونی کرد.
22/3/1363
تعهد دو دولت مبنی بر خودداری از حمله به مناطق مسکونی به اجرا درآمد.
24/3/1363
دبیرکل تصمیم خود را مبنی بر اعزام دو هیأت به ایران و عراق و استقرار آنها به منظور بررسی اتهام نقض توافق عدم حمله به مناطق مسکونی و غیرنظامی را به شورای امنیت اطلاع داد.
31/3/1363
افراد هیأت "الف" سازمان ملل متحد در بغداد مستقر شدند.
5/4/1363
-افراد هیأت "ب" سازمان ملل متحد در تهران مستقر شدند.
-دبیرکل با ارسال دو یادداشت جداگانه از هر دو طرف خواست که از کمیته بین المللی صلیب سرخ برای اجرای کنوانسیون ژنو در مورد اسرای جنگی پشتیبانی نمایند و به عنوان قدرتهای محافظ به اسرای جنگی در ایران و عراق خدمت نمایند.
8/4/1363
دبیرکل با ارسال دو نامه، از ایران و عراق خواست تا از تمرکز نیروهای نظامی در مناطق مسکونی خودداری کنند و تعهد و پایبندی جدی خودرا به عدم کاربرد سلاح شیمیایی ابراز دارند.
19/4/1363
اعلام حمایت دوباره کویت از عراق در جنگ، در دیدار معاون نخست وزیر کویت، از لندن.
26/6/1363
گروه بازرسی مستقر در بغداد، در بررسی شکایت عراق مبنی بر حمله ایران به مناطق مسکونی گزارش داد که هیچ حمله تعمدی از سوی ایران صورت نگرفته است.
25/7/1363
عمليات متوسط عاشورا 25/7/63 در منطقه عمومی ايلام ميمك به فرماندهی سپاه يا اباعبدالله(ع).
27/8/1363
-شهادت مهدی زین الدین، از فرماندهان سپاه.
5/9/1363
-برقراری دوباره روابط دیپلماتیک میان آمریکا و عراق، پس از ۱۷ سال وقفه.
10/10/1363
براساس قطعنامه 522، دبیرکل گزارشی در مورد حمله کشتیهای تجاری در خلیج فارس به شورای امنیت تسلیم کرد.
21/10/1363
هیأت سازمان ملل از اردوگاههای اسرای جنگی در عراق بازدید کرد.
28/10/1363
هیأت سازمان ملل از اردوگاههای اسرای جنگی در ایران بازدید کرد.
3/12/1363
گزارش هیأت سازمان ملل متحد در خصوص بازدید از اردوگاههای اسرای جنگی حاکی است که در هیچ یک از دو کشور اسرای جنگی مورد آن چنان بدرفتاری که اتهام آن مطرح میگردد نشده اند، منتشر شد.
14/12/1363
بیانیه رئیس شورای امنیت حاکی از ابراز نگرانی در زمینه حملات طرفین به مناطق مسکونی یکدیگر صادر شد. وی از دولتهای ایران و عراق خواست که تعهدات خود به دبیرکل مبنی بر اجتناب از حمله بر مناطق مسکونی عمل کنند.
18/12/1363
دبیرکل طی پیامی به رؤسای جمهوری اسلامی ایران و عراق از هر دو طرف خواست تا توافق 12 ژوئن 1984 پیرامون عدمحمله به مناطق مسکونی را محترم شمارند.
20/12/1363
عمليات گسترده بدر 20/12/63 در منطقه عمومي بصره-ميسان هورالهويزه-دجله به فرماندهی سپاه يا فاطمه‌الزهرا(ع) عملیات بدر: این عملیات با هدف تکمیل عملیات خیبر انجام گردید. اما با توجه به بسته بودن خطوط دشمن در شلمچه و طلائیه، نیروهای سپاه که مجری عملیات بودند تنها میتوانستند به عبور از عرض هور الهویزه متکی باشند. دشمن پس از عملیات خیبر استحکامات فراوانی در غرب هور ایجاد کرده بود که مهمترینشان دژ دشمن در امتداد بزرگراه بصره-العماره و جاده پد خندق بود و عراقی ها بخصوص روی این جاده برای نفوذ در عمق هور خیلی حساب میکردند.
عملیات طبق برنامه آغاز و در بعضی از محورها خطوط دشمن چنان با سرعت در هم کوبیده شد که رزمندگان ایرانی توانستند خود را به غرب رودخانه دجله رسانده و بخشی از بزرگراه را تصرف کنند. اما به علت عدم اجرای کامل پیشروی توسط همه محورها، نیروهای عراقی توانستند فشار خود را بر روی نیروهای مستقر در غرب دجله متمرکز کرده و بتدریج آنها را مجبور به عقب نشینی نمایند.
در این عملیات هم تعدادی از فرماندهان معروف سپاه نظیر حاج عباس کریمی (فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله) و مهدی باکری (فرمانده لشکر عاشورا) در نبردهای غرب دجله به شهادت رسیدند. در بین شهدای این عملیات نام سعید طوقانی (پهلوان نوجوان کشور در ورزش زورخانه ای) هم دیده میشود که حضور او در جبهه ها وزنه روحی بالایی برای رزمندگان به حساب میآمد.
البته نیروهای ایران بیشتر مواضع دشمن در هور از جمله جاده پد خندق را تصرف کرده و نیروهای عراقی را به حاشیه غربی آن راندند.
پس از این عملیات، نیروهای ایران دیگر عملیات بزرگی در منطقه هور الهویزه انجام ندادند اما با اجرای چند عملیات محدود نظیر عملیات های قدس ۱ و ۲، قدس ۴ و ۵ و عاشورای ۴، در طول سال ۶۴، سعی کردند کنترل خود را بر منطقه هور الهویزه قطعی نمایند.
23/12/1363
-به تلافی حملههای وحشیانه هوایی به مناطق مسکونی شهرهای ایران، بانک رافدین عراق (دومین بانک بزرگ خاورمیانه) هدف موشک ایران قرار گرفت.
-شهادت حاج عباس کریمی، فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله (ص)، در عملیات بدر.
24/12/1363
-همزمان با حمله هوایی جنگندههای عراقی، انفجار بمب کار گذاشته شده به دست سازمان مجاهدین خلق در محل برگزاری نماز جمعه تهران، به شهادت و زخمی شدن گروهی از نمازگزاران انجامید.
-شورای امنیت در بیانیهای خواستار اجرای توافق عدم حمله به مناطق مسکونی و نیز یافتن راه حلی مسالمت آمیز جهت پایان دادن درگیری شد.
27/12/1363
-دبیر کل در نیویورک با معاون وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزیر خارجه عراق ملاقات و طرح هشت مادهای خود را به منظور یافتن راهی جهت خاتمه بخشیدن به درگیری به آنان عرضه کرد امور دبیر کل از تهران و بغداد دیدار کرد.
-اخطار اداره مراقبت پرواز عراق (نوتام)، با اعلامیه ۹۰۱۶، به هواپیماهایی که بر فراز خاک جمهوری اسلامی ایران پرواز می‌کنند.
-بمباران هوایی شهرهای همدان و کرمانشاه و تبریز، به دست ارتش عراق.
29/12/1363
حمله هوایی عراق به نهاوند، تویسرکان، قزوین، زنجان، تبریز، اراک، دزفول، ارومیه، اسلام آباد، کرمانشاه، گیلان غرب، همدان.
